(ترجمه)

الله سبحانه‌وتعالی می‌فرماید: ‏

﴿يَوْمَئِذٍ لَّا تَنفَعُ الشَّفَاعَةُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَرَضِيَ لَهُ قَوْلاً يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِ عِلْماً‏ وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ وَقَدْ خَابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْماً وَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا يَخَافُ ظُلْماً وَلَا هَضْماً﴾

[طه: 109-121]

‏ترجمه: ‏در آن روز شفاعت(هيچ‌كسی) سودی نمی‌بخشد؛ مگر(شفاعت) كسی‌كه الله(سبحانه‌وتعالی) به او اجازه دهد و گفتارش را بپسندد.‏ آن‌چه را كه(مردمان) در پيش دارند(در آخرت بدان گرفتار می‌آيند و می‌دانند) و آن‌چه را كه(در دنيا انجام داده‌اند)، پشت سر گذاشته‌اند، الله(سبحانه‌وتعالی) می‌داند؛ ولی آنان از(كار و حكمت) آفريدگار آگاهی ندارند.(در آن روز همه) چهره‌ها در برابر اللهِ باقی و جاويدان، گرداننده و نگهبانِ جهان(هم‌چون اسيران) خضوع و خشوع نموده و كُرنِش می‌برند و كسی‌كه(در آن روز كوله‌بارِ) كفر(دنيای خود) را بر دوش كشد، نااميد(از لطف الله سبحانه‌وتعالی و بی‌بهره از نجات و ثواب) می‌گردد.‏ هركسی‌که كارهای نيكو انجام داده و مؤمن باشد؛ نه از ظلم و ستمی می‌ترسد(كه بر او رَوَد؛ مثلاً بر گناهان‌اش افزوده شود)؛ نه از كم و كاستی می‌هراسد(كه گريبان‌گير كارهای نيك و پاداش‌اش شود؛ چرا كه حساب الله سبحانه‌وتعالی دقيق است).‏

آن‌روز روزِ قیامت است، شفاعتِ هیچ‌کس در مورد دیگری پذیرفتنی نیست؛ مگر کسانی‌که الله سبحانه‌وتعالی این اجازه را به آن‌ها بدهد و شفاعت‌شان را در حق مسلمانانی‌که مستحق شفاعت باشند، بپذیرد. کسانی مستحق شفاعت می‌شوند که در ایمان‌شان صادق و مخلص بوده و به کلمۀ توحید عمل کرده باشند. بناءً کسانی‌که ادعای مسلمانی دارند؛ اما کفار را ولی گرفته و آن‌ها را مشاور و رازدار خویش قرار می‌دهند، در مورد آن‌ها پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم شفاعت نمی‌کند. کسانی‌که به‌شریعت الله سبحانه‌وتعالی فیصله نکنند و از قوانین کفری پیروی نمایند، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم در مورد آن‌ها شفیع نبوده و هیچ مسئولیتی ندارد.

الله سبحانه‌وتعالی علام الغیوب بوده و انسان‌های صادق، مخلص، مطیع و چنگ‌زننده به‌شریعت خود و اطاعت از پیامبر خود را می‌داند و آن‌چه را که در پنهان، آشکار، شب، روز، گذشته و آینده انجام می‌دهند، نیز می‌داند و هیچ‌کس از مخلوقات الله سبحانه‌وتعالی به‌علم او احاطه ندارد. چهره‌ها در آن روز کُرنِش کرده و در برابر الله سبحانه‌وتعالی ذلیلانه سرِ تسلیمی فرود می‌آورند. کسانی‌که ایمان نداشته و به‌خاطر الله سبحانه‌وتعالی خالصانه عمل نکرده‌اند، به‌زیان مواجه می‌شوند؛ اما کسانی‌که ایمان داشته، به‌دستورات الله سبحانه‌وتعالی چنگ زده، عمل صالح انجام داده و در اعمال خود مخلص بوده‌اند، از این‌که ظلمی به آن‌ها رسد؛ هیچ هراسی ندارند و در پناه رحمت و مراقبت الله سبحانه‌وتعالی می‌باشند. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم می‌فرماید:

«لکل نبی دعوة مستجابة، فتعجل کل نبی دعوته و انی اختبأت دعوتی شفاعة لامتی یوم القیامة فهی نائلة ان شا الله من مات من امتی لا یشرک بالله شیئا»

ترجمه: هر پیامبری صاحبِ دعوتی مستجاب است و هر نبیِ در دعوت‌اش عجله می‌کند؛ اما من دعوت‌ام را در روز قیامت در برابر شفاعت کردن امت خود قرار می‌دهم و هرکس از امت من در حالی بمیرد که به الله(سبحانه‌وتعالی) شریک نیاورده باشد، به آن نایل می‌آید.

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم بهترینِ مخلوقات و خاتمِ پیامبران است. شفاعت‌کنندۀ مسلمانانی است که بمیرند و به الله سبحانه‌وتعالی شریک نیاورده باشند؛ اگرچه مرتکب بعضی از گناهان شده باشند. این رحمت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم به امت‌اش بوده که تمامی خطاهای گذشته و آیندۀ آن‌ها بخشیده می‌شود؛ چون: پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم در برابر بخشیده شدن امت‌اش حریص بوده و دعوت مستجاب خود را برای شفاعت کردن امت خویش ذخیره نموده است. یگانه شرط شفاعت؛ فقط ایمان به الله سبحانه‌وتعالی می‌باشد؛ چنان‌چه الله سبحانه‌وتعالی می‌فرماید: ‏

﴿إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدِ افْتَرَى إِثْماً عَظِيماً﴾

‏[نساء: 48]

ترجمه: بی‌گمان الله(سبحانه‌وتعالی) هرگز شرك به‌خود را نمی‌بخشد؛ ولی گناهان جز آن را از هركس كه خود بخواهد، می‌بخشد و هركه برای الله(سبحانه‌وتعالی) شريكی قائل گردد، گناه بزرگی را مرتكب شده است.‏

هم‌چنین الله سبحانه‌وتعالی می‌فرماید:

﴿مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذِينَ آمَنُواْ أَن يَسْتَغْفِرُواْ لِلْمُشْرِكِينَ وَلَوْ كَانُواْ أُوْلِي قُرْبَى مِن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ﴾

‏[توبه: 113]

ترجمه: ‏پيامبر و مؤمنان را شایسته نیست كه برای مشركان طلب آمرزش كنند، هرچند كه خويشاوند ایشان باشند. هنگامی‌كه برای آنان روشن شود كه(با كفر و شرك از دنيا رفته‌اند)؛ پس ایشان(مشركان) اهل دوزخ‌اند.

کسانی مستحق شفاعت می‌شوند که بر توحید بمیرند و به الله سبحانه‌وتعالی شریک قرار ندهند؛ اما کسی‌که در حالتِ کفر بمیرد، برای همیشه در آتش جهنم باقی خواهد ماند. الله سبحانه‌وتعالی می‌فرماید:

‏﴿مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ ‏‏ قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ‏ وَلَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِينَ‏ وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِينَ‏ وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ حَتَّى أَتَانَا الْيَقِينُ‏ فَمَا تَنفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ﴾

[مدثر: 42]

‏ترجمه: ‏چه چيزهایی شما را به‌دوزخ كشانده و بدان انداخته است‌؟‏ می‌گويند: (در جهان) از زمرۀ نمازگذاران نبوده و به مستمندان طعام نمی‌دادیم.‏ پيوسته با باطل‌گرايان(هم‌نشين و هم‌صدا می‌شدیم و به‌باطل، ياوه و عيب‌جوئی) فرو می‌رفتيم و روز سزا و جزا(قيامت) را دروغ می‌دانستيم تا مرگ به‌سراغ‌مان آمد.‏ ديگر شفاعت و ميانجی‌گری شفاعت‌كنندگان و ميانجی‌گران، اعم از فرشتگان، پيامبران و صالحان، به‌ايشان سودی نمی‌بخشد.

الله سبحانه و تعالی می‌فرماید:

﴿وَأَنذِرْهُمْ يَوْمَ الْآزِفَةِ إِذِ الْقُلُوبُ لَدَى الْحَنَاجِرِ كَاظِمِينَ مَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ حَمِيمٍ وَلَا شَفِيعٍ يُطَاعُ﴾

[غافر: 18]

‏ترجمه: ‏(ای محمّد!) آنان را از روز نزديك بترسان(كه قيامت است)؛ آن زمانی‌ست ‌كه دل‌ها(از شدّت وحشت) به گلوگاه می‌رسند(انگار از جای خود كنده و به‌بالا پرت شده‌اند) و تمام وجودشان مملو از خشم و اندوه می‌گردد(خشم بر كسانی‌كه ايشان را به‌چنين سرنوشتی دچار كرده‌، خشم بر خود كه به‌حرف ديگران گوش فرا داده و غم و اندوه بر روزگار هدر رفته و طلای عمر باخته شده). ستم‌گران نه دارای دوست دل‌سوزند؛ نه دارای ميانجی‌گری‌كه وساطت او پذيرفته شود.‏

کسانی‌که در دنیا به‌خود ظلم نموده، به الله سبحانه‌وتعالی شریک گرفته و به الله و رسول‌اش ایمان نیاورده‌اند، هشدار بده که در روز قیامت اقارب، همکاران، خدمت‌گذاران و باداران‌شان به آن‌ها هیچ نفعی رسانیده نمی‌توانند. همه اسباب بر آن‌ها قطع شده و دنیا آن‌ها را فریب داده است. هیچ شفاعت‌کننده‌ای ندارند و جای‌گاه‌شان جهنم سوزان است و جهنم جایگاهی بدی‌ست. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم می‌فرماید:

«صنفان من امتی لن تنالهما شفاعتی: امام ظلوم و کل غال مارق»

ترجمه: شفاعت من به دو گروه از امت من نمی‌رسد: حاکم ظالم و هر خیانت‌کار!

چون: حاکم ظالم به‌شریعت الله(سبحانه‌وتعالی) حکم نمی‌کند و قوانین خود را از نزد خود و مردم می‌سازد. این چیزی است که ما امروزه در سرزمین‌های اسلامی شاهد آن هستیم. آن‌ها نظام‌ها و قوانین را از کشور‌های کفری وارد نموده و بر مسلمانان تحمیل می‌نمایند؛ اما این حکام مردم را فریب داده و طوری وانمود می‌کنند که گویا آن‌چه را که تطبیق می‌کنند، با اسلام هیچ تناقضی ندارد. بعضی از آن‌ها در قانون اساسی خود ماده‌ای را می‌نویسند که "دینِ دولتِ ما اسلام است" و عدۀ دولت‌شان را جمهوری اسلامی نام می‌نهند؛ درحالی‌که همۀ این حرف‌ها از باب تدلیس و تلبیس بر مسلمانان است تا بگویند که ما در حالت خوبی زندگی می‌کنیم. خطبای نمازهای جمعه نیز به آیات قرآنی استشهاد نموده و آیت‌ها را مطابق هوای نفس خود به‌نفع حکام تأویل می‌کنند. این حکام به‌خاطر حکم کردن به‌غیر ما انزل الله از شفاعت رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم محروم می‌شوند؛ چون: بر حاکم مسلمان لازم است تا به شریعت الله سبحانه‌وتعالی حکم نماید، از مصالح آن‌ها مراقبت، عدل را در بین شان تحقق بخشد و امور زندگی‌شان را بر اساس شریعت تنظیم نماید. در این صورت حاکم عادلی‌که متعهد به‌تطبیق شریعت الله سبحانه‌وتعالی باشد، یکی از هفت گروهی است که در روز قیامت، در زیر سایۀ عرش قرار می‌گیرد؛ روزی‌که جز سایۀ عرش الله سبحانه‌وتعالی سایه‌ای دیگری و جود ندارد. حضرت ابوهریره رضی الله عنه از رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم روایت می‌کند که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم فرمودند:

«سبعة یظلهم الله یوم القیامة فی ظله یوم لاظل الا ظله: امام عادل...»

(رواه بخاری)

ترجمه: هفت گروه است که الله(سبحانه‌وتعالی) در روز قیامت در زیر سایۀ عرش خویش قرار می‌دهد؛ روزی‌که هیچ سایه‌ای جز سایۀ عرش او(سبحانه‌وتعالی) وجود ندارد؛ حاکم عادل...

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم فرمودند:

«...امراء یکونون من بعدی، فمن غشی ابوابهم فصدقهم فی کذبهم، و اعانهم علی ظلمهم فلیس منی و لست منه، و لایرد علی الحوض، و من غشی ابوابهم او لم یغش و لم یصدقهم فی کذبهم، و لم یعنهم علی ظلمهم فهو منی و انا منه وسیرد علی الحوض»

ترجمه: اُمرای بعد از من می‌آیند؛ هرکس دروغ آن‌ها را تصدیق نمود و در ظلم به آن‌ها همکاری نمود، او از من نیست و من از او نیستم و بر حوض هم وارد شده نمی تواند؛ اما کسی‌که آن‌ها را در دروغ‌های‌شان تصدیق نکرده و در ظلم همکاری‌شان ننمایند، او از من است و من از او و بر حوض وارد می‌شوند.

حضرت ابوهریره رضی الله عنه روایت می‌کند که از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم سوال کردم که یا رسول الله!

«من اسعد الناس بشفاعتک یوم القیامة؟ فقال لقد ظننت یا ابا هریرة ان لایسئلنی عن هذا الحدیث احد اول منک لما رایت من حرصک علی الحدیث اسعد الناس بشفاعتی یوم القیامة من قال لااله الا الله خالصا من قبل نفسه»

(رواه بخاری)

ترجمه: ای رسول‌الله!(صلی‌الله‌علیه‌وسلم) سعادت‌مندترین فرد در شفاعت شما در روز قیامت کیست؟ پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وسلم) فرمودند: ای ابوهریره! گمان می‌کردم که کسی پیش‌تر از تو از این حدیث را از من سوال نمی‌کند؛ چون تو در این مورد خیلی حریصی. سعادت‌مندترین فرد به‌شفاعت من در روز قیامت کسی است که کلمۀ توحید را خالصانه گفته باشد.

حضرت انس رضی‌الله‌تعالی‌عنه از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم روایت می‌کند که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم فرمودند:

«یخرج من النار من قال لااله الا الله و فی قلبه وزن شعیرة من خیر، و یخرج من النار من قال لااله الا الله و فی قلبه وزن برة من خیر، و یخرج من النار من قال لااله الا الله و فی قلبه وزن ذرة من خیر»

( رواه بخاری)

ترجمه: کسی‌که کلمۀ توحید را بگوید و در قلب او به اندازۀ دانۀ جو خیر باشد، از آتش نجات می‌یابد و کسی‌که کلمۀ توحید را بگوید و در قلب او به اندازۀ دانۀ گندم از خیر موجود باشد، از آتش نجات می‌یابد و کسی‌که لااله‌الاالله بگوید و در قلب او به اندازۀ ذرۀ خیر موجود باشد، از آتش جهنم نجات می‌یابد.

لااله‌الاالله؛ یعنی هیچ معبود به‌جز الله سبحانه‌وتعالی وجود ندارد و همین کلمه اساس اسلام است. ایمان به لااله‌الاالله و اخلاص در عمل و عبادت به‌مقتضای آن، با تحقق بخشیدن حاکمیت شریعت الله سبحانه‌وتعالی در زندگی انسان‌ها و عدم پذیرفتن هر قانون و شریعت دیگری واجب بوده و لازم است که رفتار مؤمن با خواسته‌های کلمۀ توحید منسجم باشد.

برگرفته از مجلۀ الوعی

نویسنده: ابراهیم "سلامت"

(ترجمه)

از حضرت ثوبان رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:

«إِنَّمَا أَخَافُ عَلَى أُمَّتِي الْأَئِمَّةَ الْمُضِلِّينَ»

(رواه ترمذی)

ترجمه: از گماشته شدن پیشوایان گمراه کننده بالای امتم بیم و هراس دارم.

برادران مسلمان! فکر در هرجامعه سلاح بزرگی محسوب می‌گردد. ذریعۀ فکر است که جوامع به ترقی و بیداری فکری دست‌رسی پیدا می‌کنند و توسط فکر است که به قلۀ عظمت و بزرگی نایل می‌گردند. پس زمانی‌که فکر اسلامی در جامعه سیادت و رهبری داشته باشد، در آن حالت مسلمانان و غیرمسلمانان در سعادت و آرامش کامل  و در چنان تمدن اسلامی زندگی می‌نمایند که حدود چهارده قرن ادامه داشت-که بشریت در اطراف و اکناف آن مفهوم ترقی و عزت را درک نموده و لذت زندگی را چشیده اند.

ای مسلمانان! زمانی‌که درک و احساسات دقیق از احکام اسلام ضعیف گردد، دروازۀ گمراهی وسیعی پیش‌روی مردم، بالخصوص علماء و کسانی‌که مصدر و پیشوای حدیث و اجتهاد برای امت هستند، گشوده خواهد شد تا در این دین چیزهایی را داخل نمایند که آن از دین نیست؛ پس در این حالت است که به دموکراسی، روحانیت، قومیت(قوم‌پرستی) و وطنیت(وطن‌پرستی) صدا می‌زنند و امت را از راه حقیقت منحرف و از عمل صحیح و بازگشت اسلام در صحنۀ حاکمیت دور نگه‌می‌دارند.

آری، آن‌ها همان پیشوایان گمراه اند؛ پیشوایان دموکراسی و وطن‌پرستی و یا وطن‌خواهان هستند؛ پس ایشان در جسد امت مثل مریضی سِل(مریضی که سبب ضعف و ناتوانی انسان می‌گردد) خون‌خوار و بی‌رحم هستند که در وجود امت ضعف و ناتوانی را بیشتر می‌کنند. بلی، عمل این پیشوایان گمراه کننده است که از عمل‌کرد بدشان قلب انسان جریحه‌دار می‌گردد؛ پس ایشان همان خطر اول برای امت هستند که رسول الله صلی الله علیه وسلم مردم را به کناره‌گیری و حذر از ایشان امر نموده است.

یا الله! مارا با آمدن خلافت راشده بر منهاج نبوت که در آن وحدت مسلمانان نهفته باشد، مستفید بگردان و از مسلمانان مصایب و بلاها را دور نما! یا الله زمین را به نور و جه کریمت منور گردان! اللهم آمین آمین!

(ترجمه)

الله سبحانه وتعالی می‌فرماید: ‏

﴿ادْعُ إِلِى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَۚ‏ وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُواْ بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ وَلَئِن صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِّلصَّابِرينَۚ‏ وَاصْبِرْ وَمَا صَبْرُكَ إِلاَّ بِاللّهِ وَلاَ تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلاَ تَكُ فِي ضَيْقٍ مِّمَّا يَمْكُرُونَۚ‏ إِنَّ اللّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَواْ وَّالَّذِينَ هُم مُّحْسِنُونَ﴾

[نحل 125-128]

‏ترجمه: (ای پيامبر!) مردمان را با سخنان استوار و بجا و اندرزهای نيكو و زيبا به راه پروردگارت فراخوان و با ايشان به شيوۀ هرچه نيكوتر و بهتر گفتگو كن‌؛ چرا كه(بر تو تبليغ رسالت الهی با سخنان حكيمانه و مستدلاّنه و آگاهانه و به گونۀ بس زيبا و گيرا و پيدا است و بر ما هدايت و ضلال و حساب و كتاب و سزا و جزا است) بی‌گمان پروردگارت آگاه‌تر(از همگان) به حال كسانی است كه از راه او منحرف و گمراه می‌شوند و يا اين‌كه رهنمود و راهياب می‌گردند. (ای مسلمانان!) هرگاه خواستيد مجازات كنيد(كسانی را كه به حقوق شما تعدّی و تجاوز كرده‌اند)، تنها بدان اندازه مجازات كنيد و كيفر دهيد كه درباره شما روا شده است(و از حدّ آن فراتر نرويد و برمگذريد) و اگر شكيبائی پيشه ساختيد(و به خاطر الله مجازات نكرديد و كيفر نداديد) حتماً شكيبائی برای شكيبايان(حق‌پرستی چون شما كه از دل فرمان نمی‌بريد و به راهنمائی يزدان گوش فرا می‌داريد، در دنيا و آخرت ) بهترخواهد بود.‏ و (ای پيامبر!) تو نيز در برابر مصائب و صحنه‌های جانسوزی‌كه در راه تبليغ رسالت آسمانی خواهی ديد) شكيبائی كن و شكيبائی تو(و هركس ديگری) جز در پرتو(لطف رحمان و به ياری و) توفيق يزدان ميسّر نيست( اگر كافران ايمان نياوردند) بر آنان اندوهگين مشو و در برابر مكر و نيرنگی‌كه می‌ورزند(و توطئه‌هائی‌كه به راه می‌اندازند) ناراحت و نگران مباش(و خويشتن را در پناه الله دار)!‏ بی‌گمان الله(مرحمت و معونت و حفاظت و رعايت همه جانبه‌اش) همراه كسانی است كه تقوی پيشه كنند و(با دوری از نواهی، خود را از خشم الله به دور دارند و با تمام نيرو و قدرت) با كسانی است كه نيكوكار باشند و(با انجام اوامر الهی خويشتن را به الطاف ايزد نزديك سازند).

صیغۀ ادع بر سه محور تمرکز دارد: دعوت‌گر، دعوت و اسلوب دعوت و این‌ها لازم و ملزوم یک‌دیگر اند؛ به این معنی که دعوت‌گر باید دارای این صفات باشد تا امید به قبولی طاعت داشته باشد. پس دعوت در راه الله سبحانه وتعالی در حقیقت دعوت به کلمۀ طیبه، دعوت به ایمان داشتن به عقیدۀ اسلامی، دعوت به ایمان آوردن به الله سبحانه وتعالی، ملائکه، کتاب‌ها، پیامبران و این‌که خیر و شر قضا از طرف الله سبحانه وتعالی است و دعوت به سوی عمل کردن به آنچه که از این ایمان داشتن مرتب می‌شود، است که عبارت ازسرگیری زنده گی اسلامی توسط تأسیس دولت اسلامی است. چنانچه رسول الله صل الله علیه وسلم در مدینۀ منوره تأسیس نمود و اسلام را تطبیق کرد؛ احکام شریعت اسلامی را تنفیذ و منافع مردم را سرپرستی نمود و عدالت و انصاف را در بین‌شان حاکم کرد.

دولت اسلامی به جهان رسید و امروزه تعداد مسلمانان به 8. 1میلیارد، نزدیک به چهارم ساکنان زمین رسیده است و سرزمین‌شان به سه قارۀ مشهور جهان امتداد پیدا کرده است. مسلمانان به همه جهان پخش شده اند و آنچه که امروزه مسلمانان کم دارند، دولت اسلامی است؛ دولتی‌که اسلام را چنانچه که رسول الله صلی الله علیه وسلم تطبیق نمود، تطبیق نماید و تمامی مسلمانان زیر سلطۀ آن سرپرستی شوند. از آن‌ها و سرزمین‌های‌شان محافظت نموده، مصالح‌شان را سرپرستی و اسلام را در همه زمین نشر نمایند. مسلمانان از پس زنده‌گی زیر چتر احکام شریعت اسلامی بر آیند و اسلام به گونۀ زنده به زنده‌گی مسلمانان برگردد... این حیثیت دعوت به گونۀ خلاصه بود.

اما به نظر می‌رسد که امروزه دعوت به نصاب درست‌اش حرکت نمی‌کند و برخی دعوت‌گران در سرزمین‌های کلیدی اسلامی بر روشی از دعوت تمرکز دارند که فقط منافع خود و حکام‌شان را برآورده می‌نمایند و از خود دعوت غافل هستند؛ چون آن‌ها فرصت توجه به این کار را ندارند؛ زیرا در دولت‌های‌شان اسلام تطبیق نمی‌گردد؛ بلکه نظام سرمایه‌داری حاکم است؛ نظام‌های ستمگر و مستبد.

اما بر دعوت‌گر در نخست لازم است که دانا و زیرک به آنچه باشد که به طرف‌اش فرامی‌خواند و به آن عامل باشد؛ به این معنی که  حرف‌اش به عمل‌اش مخالفت نداشته باشد؛ اگر یک شخصیت است یا دولت، باید به اساس عقیدۀ اسلامی بناء گردد و اسلام را در سیاست داخلی و خارجی اجراء کند.

دعوت به طرف الله سبحانه وتعالی به شخص دعوت‌گر، قومیت، سرزمین وغیره نیست؛ بلکه تنها به خاطر الله سبحانه وتعالی، دین اسلام و پیامبر صلی الله علیه و سلم است. دعوت‌گر مسئولیت‌اش را نزد الله سبحانه وتعالی اداء نموده و به طرف دین الله سبحانه و تعالی فرامی‌خواند و هیچ حق یا برتری ندارد که مزد را در دنیا بخاطرش کسب نماید؛ مانند گرفتن حاکمیت برای خود و خانواده‌اش و یا کدام امتیاز دیگری؛ بلکه مزد آن تنها در نزد الله سبحانه وتعالی می‌باشد.

اسلوب دعوت باحکمت و موعظۀ حسنه از طریق سخن نیک و شناخت وضعیت مخاطبین می‌باشد تا درست به سخنش گوش دهند و به آن‌ها از طریق خطاب صادق و سخن نرم، که بیانگر حسن نیت و قصد رسیدن به حق وجود دارد، اعتماد نمایند. دعوت‌گر به نکوهش، زجر و اظهار عیوب دیگران روی نمی‌آورد و مناقشه‌اش به آرامی، بدون حمله و حقیر شمردن و یا روی آوردن به خشم و فریاد صورت می‌گیرد؛ چون هدف رهنمائی به طرف الله سبحانه وتعالی، برآوردن طاعت و عبادت است و هیچ ضرورتی به لجاجت و شدت دلایل نیست؛ باید بیان نیک، اخلاص در عمل بخاطر الله سبحانه وتعالی و رسیدن به حق باشد.

اگر بر شما تجاوز صورت گرفت، پس شما هم مانندی‌که مورد تجاوز قرار گرفته اید، به آن برخورد کنید و این فورمول قصاص به مثل بدون اسراف است؛ اما با وجود قصاص به مثل، قرآن به طرف صبر و بخشش فرامی‌خواند. صبر و بخشش گاهی تأثیر عمیق‌تری در نزد طرف مقابل دارد و به اسلام داخل می‌شود؛ اما در صورتی‌که بر کفر خود پا فشاری کند، شکنجه کردن آن بدون هیچ توجه باید صورت گیرد و شکنجه تنها وظیفۀ دولت اسلامی است.

دعوت‌گر نیاز به صبر دارد تا دعوت‌اش به هدف خود برسد و الله سبحانه وتعالی به صبر یاری می‌نماید و صبر و ضبط نفس نیز لبیک گفتن به دعوت الله سبحانه وتعالی می‌باشد:

﴿وَلَئِن صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِّلصَّابِرينَ﴾

‏ترجمه: و اگر شكيبائی پيشه ساختيد(و به خاطر الله مجازات نكرديد و كيفر نداديد)، حتماً شكيبائی برای شكيبايان(حق‌پرستی چون شما كه از دل فرمان نمی‌بريد و به راهنمائی يزدان گوش فرامی‌داريد، در دنيا و آخرت) بهترخواهد بود.‏

‏ ﴿وَاصْبِرْ وَمَا صَبْرُكَ إِلاَّ بِاللّهِ﴾

‏ترجمه: و(ای پيامبر! تو نيز در برابر مصائب و صحنه‌های جان‌سوزی‌كه در راه تبليغ رسالت آسمانی خواهی ديد) شكيبائی كن و شكيبائی تو(و هركس ديگری) جز در پرتو(لطف رحمان و به ياری و) توفيق يزدان ميسّر نيست.

الله سبحانه وتعالی بر کارش چیره است؛ اما اکثر مردم نمی‌دانند.

برگرفته ا زمجلۀ الوعی

نویسنده: ابراهیم سلامت