- نشر شده در سیاسی
سوال و جواب
سوال:
شبکهٔ الجزیره به تاریخ ۲۶/۱/۲۰۲۵ در وب‌سایت‌اش گزارشی نشر کرد که: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، اعلام کرد که بر اردن، مصر و برخی دیگر از کشورهای عربی فشار وارد می‌کند تا تعداد بیشتری پناهجویان فلسطینی از غزه را بپذیرند. این اقدام پس از آن صورت می‌گیرد که جنگ اسرائیل علیه این منطقه، بحران انسانی شدیدی ایجاد کرده است. زمانی‌که از ترامپ پرسیده شد که آیا این پیشنهاد موقتی است یا دائمی، او پاسخ داد: «می‌تواند این باشد یا آن.«
آیا این اظهارات به این معنا نیست که ترامپ، حاکمان اردن و مصر را در تنگنای شدیدی از نظر سیاسی و دیپلماتیک قرار داده است، به‌ویژه که آنها پیشتر تأکید کرده بودند که با این کوچ اجباری موافق نیستند؟ آیا این اقدام نشان‌دهندهٔ برنامه‌ای از سوی ترامپ برای تخلیهٔ غزه از ساکنانش و الحاق آن به رژیم یهود است، به‌ویژه در شرایطی که نه تنها حاکمان عرب، بلکه تمامی حاکمان سرزمین‌های اسلامی، در برابر این مسأله سکوتی مرگبار اختیار کرده‌اند و هیچ اقدامی انجام نمی‌دهند؟ و آیا این تحولات نشانه‌ای از تغییر در سیاست امریکا محسوب می‌شود، یا اینکه همان سیاست پیشین است که تنها با رویکردی متفاوت اجرا می‌شود؟
جواب:
برای روشن شدن جواب به سوالات مطرح‌شده، باید به نکات زیر توجه کرد:
- ترامپ برخلاف قبل خود، جوبایدن، اهدافش را به‌صورت آشکار و بدون ابهام بیان می‌کند. بایدن تلاش می‌کرد با عبارات مبهم، مردم را به این باور برساند که امریکا به‌دنبال اجرای طرح «راه‌حل دو دولتی» است، اما در عمل این فقط یک شعار بی‌معنا بود. چنانکه شبکهٔ الجزیره در تاریخ ۴/۱/۲۰۲۴ گزارش داد که: جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا، روز جمعه اعلام کرد که چندین مدل برای راه‌حل دو دولتی وجود دارد و اشاره کرد که برخی از کشورها در سازمان ملل ارتش خاص خود را ندارند. این سخنان نشان می‌دهد که بایدن به‌دنبال طرحی بود که در آن دولتی بدون نیروی نظامی وجود داشته باشد، در مقابل، ترامپ، نیازی به فریب افکار عمومی نمی‌بیند و اهداف خود را به‌صراحت بیان می‌کند. او در جریان کارزار انتخاباتی‌اش گفت: «وقتی به نقشهٔ خاورمیانه نگاه می‌کند، اسرائیل را نقطهٔ بسیار کوچک می‌بیند و از خود پرسیده است که آیا راهی برای به‌دست آوردن سرزمین‌های بیشتر وجود دارد؟ زیرا اسرائیل خیلی کوچک است.» (منبع: سكای نيوز، 19/8/2024) این اظهارات به‌وضوح نشان می‌دهد که ترامپ به‌دنبال توسعهٔ مرزهای رژیم یهود است، از جمله مشروعیت‌بخشی به شهرک‌سازی‌های غیرقانونی در کرانهٔ باختری و فراهم کردن زمینه برای تصرف زمین‌های جدید و گسترش این شهرک‌ها.
- این موضوع با تعیین فردی که دیدگاه‌های ترامپ را منعکس می‌کند به‌عنوان سفیر امریکا در رژیم یهود تأیید می‌شود. ترامپ در تاریخ ۱۳/۱۱/۲۰۲۴ در حساب‌اش، در شبکه اجتماعی تروث سوشیال اعلام کرد که مایک هاکابی را به این سمت منصوب کرده و او را چنین توصیف کرد: «او اسرائیل و مردم اسرائیل را دوست دارد و به همان اندازه مردم اسرائیل نیز او را دوست دارند. مایک بدون خستگی برای برقراری صلح در خاورمیانه تلاش خواهد کرد.» مایک هاکابی پیش از این نیز به مواضع سرسختانه خود در حمایت از رژیم یهود شهرت داشت. شبکهٔ بی‌بی‌سی در تاریخ ۱۳/۱۱/۲۰۲۴ به نقل از شبکهٔ ۱۲ اسرائیل گزارش داد که هاکابی همواره از اسرائیل حمایت کرده و در سال ۲۰۱۵ اظهار داشته است: «ادعای اسرائیل برای الحاق کرانهٔ باختری، قوی‌تر از ادعای ایالات متحده بر منهاتن است.» علاوه بر این، ویدیوهایی از او در سال ۲۰۱۷ در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در آنها چنین گفته است: «چیزی به نام کرانهٔ باختری وجود ندارد. این منطقهٔ یهودا و سامره است. چیزی به نام شهرک‌ها وجود ندارد. اینها جوامع، محله‌ها و شهرها هستند. چیزی به نام اشغالگری وجود ندارد.»
- این سفیر اظهارات خود را بار دیگر در مصاحبه‌ی با شبکهٔ هفتم اسرائیل در تاریخ ۱۵/۱۱/۲۰۲۴ تکرار کرد و گفت: «من نمی‌توانم چیزی را بگویم که به آن باور ندارم. هرگز حاضر نبودم از اصطلاح "کرانهٔ باختری" استفاده کنم، چون چنین چیزی وجود ندارد. من درباره یهودا و سامره صحبت می‌کنم و به مردم می‌گویم که هیچ اشغالی در کار نیست.» او در ادامه افزود: «به یاد داشته باشید که در چهار سال ریاست‌جمهوری ترامپ، هیچ رئیس‌جمهوری در تاریخ، حامی‌تر از او برای اسرائیل نبوده است. از بهرسمیت شناختن قدس به‌عنوان پایتخت اسرائیل گرفته تا انتقال سفارت امریکا از تل‌آویو به قدس و بهرسمیت شناختن بلندی‌های جولان به‌عنوان دارایی قانونی اسرائیل. همه این اقدامات در دوره ترامپ انجام شد. علاوه بر این، هیچ تلاشی برای پیشبرد "راه‌حل دو دولتی" صورت نگرفت؛ زیرا این طرح عملی نیست و قابل اجرا نمی‌باشد.» وی همچنین تصریح کرد: «من باور ندارم که راه‌حل دو دولتی مشروع باشد. این موضعی است که سال‌ها به آن پایبند بوده‌ام و ترامپ نیز با این دیدگاه موافق است و انتظار دارم که این سیاست ادامه یابد.» این اظهارات به‌وضوح نشان‌دهندهٔ سیاست ترامپ در قبال مسألهٔ فلسطین است. سیاستی که نه‌تنها مشروعیت اشغالگری در کرانهٔ باختری را تأیید می‌کند، بلکه روند شهرک‌سازی غیرقانونی را نیز کاملاً قانونی جلوه می‌دهد.
- این بدان معناست که دولت ترامپ هیچ طرح جدیدی برای ایجاد یک دولت فلسطینی، فارغ از اندازه و محدودهٔ آن، ندارد؛ بلکه روند سیاست‌هایش به سمت بهرسمیت شناختن رسمی شهرک‌های یهود در کرانهٔ باختری توسط امریکا پیش می‌رود، چنانکه اظهارات سفیر امریکا برای رژیم یهود نیز بر این امر تأکید دارد. او تصریح کرده که ترامپ در این دیدگاه با او هم‌نظر است. ترامپ نیز بارها از او تمجید کرده که این به معنای ستایش دیدگاه‌های او در قبال این مسأله می‌باشد. این سیاست زمانی بیشتر آشکار می‌شود که ترامپ تحریم‌های را که در دورهٔ بایدن علیه شهرک‌نشینان یهود به دلیل اقدامات غیرقانونی‌شان وضع شده بود، لغو کرد. بنابراین، آنچه ترامپ از "صلح" سخن می‌گوید، در حقیقت چیزی جز قبول تسلط کامل رژیم یهود بر اراضی اشغالی کرانه باختری و ایجاد شهرک‌های در آن نیست. با دادن ادارهٔ محدود برخی مناطق برای تشکیلات خودگردان فلسطین با نوعی از خودگردانی به شکلی که این تشکیلات همچنان در خدمت رژیم یهود باقی بماند و به نام هماهنگی امنیتی به وظایف خود ادامه دهد، مالیات‌ها را از مردم فلسطین جمع‌آوری کند و با آن حقوق مقاماتش را تأمین کند و در سطح خدمات عمومی، برخی از امور شهری را مدیریت نماید.
- ترامپ تلاش کرد تا خود را به‌عنوان تنها شخصی که قادر به تحقق خواسته‌هایش و ایجاد صلح است، معرفی کند و در این مسیر، حاکمان منطقه را فریب داده و با وعده‌های دروغین دل‌خوش کند، همان‌گونه که شیطان پیروانش را می‌فریبد. شبکهٔ الجزیره در تاریخ ۲۳/۱/۲۰۲۵ گزارش داد که: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، ادعا کرد که دولت او در چهار روز، دستاوردهای بیش از آنچه دولت بایدن در چهار سال به انجام رسانده بود، محقق ساخته است. او تأکید کرد که اگر مدیریت او نبود، توافق آتش‌بس در غزه این هفته به سرانجام نمی‌رسید. ترامپ همچنین اعلام کرد که عربستان سعودی ۶۰۰ میلیارد دالر در ایالات متحده سرمایه‌گذاری خواهد کرد، اما او از این کشور خواهد خواست که این مبلغ را به یک تریلیون دلار برساند. اما حقیقت آنست که این توافق چیزی جز یک معاملهٔ پرسود برای رژیم یهود نبود. به گزارش یدیعوت آحارونوت یهودی در تاریخ ۱۴/۱/۲۰۲۵؛ رژیم صهیونیستی این اختیار را خواهد داشت که هر زمان که صلاح بداند، آتش‌بس را لغو کند. کاخ سفید نیز تمام توان خود را برای لغو تحریم‌های که دولت بایدن علیه برخی از شهرک‌نشینان اعمال کرده بود، به کار خواهد گرفت. افزون بر این، دولت ترامپ یک کارزار بین‌المللی علیه دادگاه‌های سازمان ملل که تحقیقات و پیگردهای را علیه اسرائیل آغاز کرده‌اند، به راه خواهد انداخت، به‌ویژه علیه نتانیاهو و وزیر دفاعش، گالانت، که به ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت متهم شده‌اند.
- بدین‌گونه، ترامپ در هر دو دورهٔ ریاست‌جمهوری خود، چه در گذشته و چه اکنون، کاملاً در خدمت منافع یهود بوده است. حتی قطعنامه‌های بین‌المللی که امریکا و سایر قدرت‌های بزرگ تصویب کرده بودند و واشنگتن همواره سایر کشورها را به پایبندی به آنها وادار می‌کرد، توسط ترامپ تنها به دلیل منافع رژیم یهود لغو شد، ترامپ قطعنامه‌های سازمان ملل را که کرانهٔ باختری را سرزمین اشغالی دانسته و رژیم یهود را از شهرک‌سازی در آن منع کرده بود، کاملاً بی‌اعتبار کرد. این قطعنامه‌ها تصریح داشتند که رژیم صهیونیستی باید از این منطقه عقب‌نشینی کرده و به مرزهای ۴ جون ۱۹۶۷ بازگردد. افزون بر این، او قطعنامه‌های سازمان ملل دربارهٔ قدس شرقی را نیز نادیده گرفت، قطعنامه‌های که این بخش از شهر را سرزمین اشغالی فلسطینی می‌دانستند. همچنین، قطعنامه‌های مرتبط با بلندی‌های جولان را که این منطقه را به‌عنوان سرزمین اشغالی سوریه بهرسمیت می‌شناختند، لغو کرد و به‌طور رسمی مشروعیت تصمیم رژیم یهود را برای الحاق این مناطق تأیید نمود. این اقدامات ترامپ نشان می‌دهد که او نه‌تنها مشروعیت شهرک‌ها را بهرسمیت می‌شناسد، بلکه آنچه را رژیم یهود تاکنون در کرانهٔ باختری غصب کرده است نیز تثبیت کرده و حتی اجازهٔ گسترش شهرک‌های موجود یا ایجاد شهرک‌های جدید را خواهد داد. نخستین گام عملی در این مسیر، صدور فرمان عفو برای شهرک‌نشینانی بود که در دوران بایدن تحت تحریم قرار گرفته بودند.
- ترامپ همچنان به پیشبرد طرح خود برای تحکیم جایگاه رژیم صهیونیستی ادامه خواهد داد و تلاش خواهد کرد تا کشورهای منطقه را وادار به عادی‌سازی روابط با این رژیم کند تا آن را بهرسمیت بشناسند و بر اشغالگری آن در فلسطین صحه بگذارند. یکی از مهم‌ترین نامزدهای این روند، عربستان سعودی است، به‌ویژه که رابطهٔ ولیعهد سعودی، محمد بن سلمان، با ترامپ بسیار نزدیک و مستحکم است. ترامپ نیز به‌شدت پیگیر روند تطبیع روابط عربستان با رژیم یهود است و این امر ممکن است خیلی زود عملی شود. انقیاد کامل رژیم سعودی به خواسته‌های دولت جمهوری‌خواهان به رهبری ترامپ، برای هر صاحب بینش و بصیرتی کاملاً آشکار است. چنانکه ترامپ در تاریخ ۲۳/۱/۲۰۲۵ اعلام کرد: عربستان سعودی ۶۰۰ میلیارد دالر در اقتصاد امریکا سرمایه‌گذاری خواهد کرد، اما من از آنها خواهم خواست که این مبلغ را به یک تریلیون دالر برسانند (شبکه الحرة امریکا، ۲۳/۱/۲۰۲۵) ترامپ همچنین تأکید کرد که این توافق در تماس تلفنی او با محمد بن سلمان در شامگاه چهارشنبه، ۲۲/۱/۲۰۲۵ انجام شده است. این بدان معناست که ولیعهد سعودی تنها با یک تماس تلفنی، بی‌درنگ به خواستهٔ رئیس‌جمهور امریکا تن داد و متعهد شد که صدها میلیارد دالر برای حمایت از اقتصاد امریکا اختصاص دهد. بنابراین، کافی است ترامپ یک تماس دیگر بگیرد و از محمد بن سلمان بخواهد که آمادگی خود را برای عادی‌سازی روابط با رژیم یهود اعلام کند تا این امر نیز بدون هیچ مقاومتی اجرایی شود.
- بنابراین، هرکس که در رفتارهای ترامپ در حمایت از رژیم یهود تأمل کند، به‌وضوح درخواهد یافت که اظهارات او در مورد تخلیه غزه از ساکنانش و الحاق آن به رژیم یهود، کاملاً در راستای سیاست‌های پیشین او قرار دارد. چنانکه در پاسخ به این پرسش که آیا این طرح موقتی است یا دائمی، ترامپ پاسخ داده بود: «می‌تواند این باشد یا آن.» (الجزیره، ۲۶/۱/۲۰۲۵) هرکس که در این مورد تأمل کند، به‌وضوح درخواهد یافت که این اظهارات برای ترامپ امری عادی است. اما درباره این پرسش که آیا ترامپ با این اقدام، رهبران اردن و مصر را در تنگنای سیاسی قرار داده است، به‌ویژه که آنها قبلاً اعلام کرده بودند با این کوچ اجباری مخالف‌اند؟ باید گفت که: ترامپ هیچ اهمیتی به اینها نمی‌دهد؛ برای او مهم نیست که این دو در تنگنا قرار بگیرند یا نه، زیرا او پیشتر با صراحتی بیش از این نیز سخن گفته بود. چنانکه در سال ۲۰۲۴ اظهار داشت: «وقتی به نقشه خاورمیانه نگاه می‌کنم، اسرائیل را نقطه‌ای بسیار کوچک می‌بینم. از خودم پرسیدم: آیا راهی برای به‌دست آوردن سرزمین‌های بیشتر وجود دارد؟ زیرا اسرائیل خیلی کوچک است.» (منبع: اسکای نیوز، ۱۹/۸/۲۰۲۴) سخنان پیشین ترامپ، به‌صراحت دربارهٔ گسترش سرزمین رژیم یهود بود و اکنون او یکی از راهکارهای این گسترش را بیان کرده است. به‌نظر می‌رسد که ترامپ در حال آماده‌سازی شرایط برای حاکمان دست‌نشاندهٔ منطقه است تا آنها را به پذیرش و اجرای این طرح سوق دهد. این همان طرحی است که پیشتر برخی از رژیم‌های عربی، به‌ویژه مصر و اردن مخالفت خود را با آن اعلام کرده بودند. به عبارت دیگر، این یک آزمایش برای سنجش واکنش‌ها (محک زدن) است، اگر این حاکمان بتوانند مردم را تحت فشار بگذارند و آنان را مجبور به پذیرش این کوچ اجباری کنند یا هم این طرح برای مدتی به تعویق بیفتد تا زمانی دیگر که ترامپ آن را مناسب ببیند، در صورتی که مردم در برابر این خیانت نظام ایستادگی کنند و از اجرای این توطئه که خیانت به الله سبحانه و تعالی، رسول او صلی الله علیه وسلم و تمام مؤمنان نیز محسوب می‌شود، جلوگیری نمایند.
- ما به‌خوبی می‌دانیم که حاکمان سرزمین‌های اسلامی، به‌ویژه آن‌های که در اطراف فلسطین قرار دارند، نه از الله سبحانه و تعالی حیا دارند، نه از رسول او و نه از مؤمنان. برای آنها اجرای دستورات ترامپ در اولویت قرار دارد، سرسپردگی و بی‌ارادگی این حاکمان به‌وضوح در پیام‌های تبریکی که پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری امریکا ارسال کردند، مشهود است. باوجودی که ترامپ هیچ‌گاه دشمنی خود با اسلام و مسلمانان را پنهان نکرده و همواره حمایت بی‌چون‌وچرا از رژیم صهیونیستی را در اولویت سیاست‌هایش قرار داده است، باز هم این حاکمان برای تبریک گفتن به او به‌خاطر پیروزی در انتخابات امریکا از یکدیگر سبقت گرفتند.
أ- شبکه RT اخبار العالم العربي در تاریخ ۶/۱۱/۲۰۲۴ گزارش داد: به نقل از خبرگزاری رسمی عربستان "واس"، ملک سعودی پیام تبریکی به ترامپ ارسال کرده و در آن از "روابط تاریخی و مستحکم میان دو کشور و دو ملت دوست" تمجید کرده است. او همچنین تأکید کرد که همه تلاش‌ها معطوف به تقویت و گسترش این روابط در تمامی زمینه‌ها خواهد بود. همچنین، در همین گزارش آمده که رئیس‌جمهور ترکیه نیز پیروزی ترامپ را تبریک گفته است. او در پیامی که در پلتفرم ایکس منتشر کرد، نوشت: »به دوست عزیزم دونالد ترامپ برای پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری تبریک می‌گویم... امیدواریم که روابط ترکیه و امریکا بیش از پیش تقویت شود.«
ب- بعد از آن شبکهٔ الجزیره در تاریخ ۶/۱۱/۲۰۲۴ پیام تبریک رئیس‌جمهور مصر را منتشر کرد: »صمیمانه‌ترین تبریکات خود را به رئیس‌جمهور منتخب امریکا، دونالد ترامپ، تقدیم می‌کنم... و امیدوارم که روابط مشارکت استراتژیک میان مصر و ایالات متحده و همچنین میان دو ملت دوست، تقویت شود.« پادشاه اردن نیز چنین پیام تبریکی ارسال کرد: »صمیمانه‌ترین تبریکات را به رئیس‌جمهور دونالد ترامپ برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری امریکا تقدیم می‌کنم. ما مشتاقانه منتظر همکاری مجدد با شما برای تقویت شراکت دیرینه بین اردن و ایالات متحده هستیم«. نخست‌وزیر پاکستان نیز در پلتفرم ایکس نوشت: »پیروزی تاریخی رئیس‌جمهور منتخب، دونالد ترامپ در دور دوم ریاست‌جمهوری را تبریک می‌گویم! مشتاق همکاری نزدیک با دولت جدید امریکا برای تقویت و گسترش شراکت بین پاکستان و ایالات متحده هستم.«
ت- حتی احمد الشرع، رئیس ادارهٔ جدید در سوریه نیز در همین مسیر گام برداشت و در تاریخ ۲۰/۱/۲۰۲۵ در صفحهٔ فیس‌بوک خود نوشت: »به نمایندگی از رهبری و مردم جمهوری عربی سوریه، پیروزی دونالد ترامپ را در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده امریکا تبریک می‌گویم.« او همچنین افزود: «ما اطمینان داریم که ترامپ همان رهبری است که قادر خواهد بود صلح را به خاورمیانه بازگرداند و ثبات را در منطقه احیا کند.« اینها همان حاکمان سرزمین‌های اسلامی‌اند؛
الله آنان را هلاک کند، چگونه از حق منحرف می‌شوند.
- با این حال، ما به‌خوبی آگاهیم که امت رسول الله صلی الله علیه وسلم با مردان صادق و مخلص خود، تمامی اظهارات ترامپ و پیروانش از میان این حاکمان را به باد فنا خواهد داد. پایبندی مردم سرزمین مبارک فلسطین، به دیارشان امری مشهود است. کسی که دیده است چگونه هزاران نفر از آنان، در سخت‌ترین شرایط جوی و زمین‌های ناهموار، با پای پیاده به سوی خانه‌های ویران‌شده‌شان بازمی‌گردند و با این حال، رسیدن به آن را پیروزی بزرگ می‌دانند، به‌خوبی درک می‌کند که اظهارات ترامپ و نیرنگ او برای تخلیهٔ فلسطین از ساکنانش، حتی اگر با حیله‌گری مزدورانش از میان این حکام همراه باشد، نتیجه‌ی جز بازگشت آن علیه خودشان نخواهد داشت:
﴿وَقَدْ مَكَرُوا مَكْرَهُمْ وَعِندَ اللَّهِ مَكْرُهُمْ وَإِنْ كَانَ مَكْرُهُمْ لِتَزُولَ مِنْهُ الْجِبَالُ﴾ [ابراهیم: ۴۶]
ترجمه: و قطعاً آنان نیرنگ خود را به کار بستند، اما نیرنگ‌شان نزد الله (سبحانه وتعالی) است و اگر نیرنگ‌شان چنان باشد که کوه‌ها را از جا برکند.
آنگاه زمین مبارک فلسطین به صاحب اصلی آن بازخواهد گشت، سرزمینی که دارالإسلام خواهد بود. تمامی این حکام بی‌اراده و مزدور نابود خواهند شد و دولت اسلامی، خلافت راشده به اذن الله سبحانه وتعالی بازخواهد گشت. جنگ با یهود و زوال اشغال آنان قطعاً رخ خواهد داد، به اذن الله سبحانه وتعالی چنانکه مسند احمد از حذیفه رضی الله عنه از صادق و راست‌گوی برگزیده، رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت کرده است:
«... ثُمَّ تَكُونُ خِلَافَةً عَلَى مِنْهَاجِ النُّبُوَّةِ»
ترجمه: .... سپس خلافتی بر منهج نبوت خواهد بود.
همچنین بخاری از عبدالله بن عمر رضی الله عنهما روایت کرده است که گفت:
«سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم يَقُولُ: «تُقَاتِلُكُمُ الْيَهُودُ فَتُسَلَّطُونَ عَلَيْهِمْ...»
ترجمه: شنیدم که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: یهود با شما خواهند جنگید، و شما بر آنان چیره خواهید شد....
و مسلم نیز از ابن عمر روایت کرده است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«لَتُقَاتِلُنَّ الْيَهُودَ فَلَتَقْتُلنَّهُمْ...»
ترجمه: قطعاً شما با یهود خواهید جنگید و آنان را نابود خواهید کرد...
و آنگاه زمین به نور نصرت الله قوی و عزیز درخشان خواهد شد.
- اما همان‌گونه که پیشتر گفتیم و در این نتیجه‌گیری پایانی نیز آن را تکرار می‌کنیم:
سنت الهی چنین نیست که فرشتگان از آسمان فرود آیند و برای ما خلافت را برپا کنند و دشمنان‌مان را شکست دهند؛ در حالیکه ما در جای خود نشسته‌ایم؛ بلکه الله سبحانه وتعالی ملائکه‌اش را به‌عنوان یاری و مژده‌ی از پیروزی، برای مردانی‌که به پروردگارشان ایمان آورده‌اند و هدایت‌شان افزوده شده، نازل می‌کند. لشکری از مسلمانان، صابر در جنگ، که به امام خود اقتدا کرده و از پشت سر او با دشمنانشان می‌جنگند:
﴿بَلَى إِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا وَيَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُسَوِّمِينَ﴾ [آل عمران: ۱۲۵]
ترجمه: آری، اگر شکیبایی ورزید و تقوا پیشه کنید و دشمنان در همین لحظه بر شما بتازند، پروردگارتان شما را با پنج‌هزار فرشته‌ی نشان‌دار یاری خواهد کرد.
و در نهایت، ما از جمله کسانی خواهیم بود که این بشارت بزرگ را دریافت خواهند کرد:
﴿نَصْرٌ مِنَ اللَّهِ وَفَتْحٌ قَرِيبٌ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ﴾ [صف: ۱۳]
ترجمه: یاری‌ای از جانب الله سبحانه و تعالی و فتحی نزدیک، و مؤمنان را بشارت ده.
مترجم: احمد صادق امین
28 ماه رجب ۱۴۴۶ه.ق.
۲۸/۱/۲۰۲۵م.
