پنجشنبه, ۱۵ مُحرم ۱۴۴۷هـ| ۲۰۲۵/۰۷/۱۰م
ساعت: مدینه منوره
Menu
القائمة الرئيسية
القائمة الرئيسية

د روسیې پر وړاندې د اوکراین د نظامي خوځښتونو تر شا څه دي؟

  • خپور شوی په سیاسي

پوښتنه:

امریکایي فاکس نیوز ته د اوکراین ولسمشر پیترو پروشینکو وویل: «د روسي پوله ساتو ځواکونو له لوري د کیرچ په تنګي کې، چې تور سمندرګی له ازو سمندرګي سره نښلوي، د اوکرایني جنګي بېړۍ په تم کولو سره روسیې د ده د هیواد پر وړاندې تېري کوونکې جګړه پیل کړې.» دغې پېښې ته په اشارې سره هغه زیاته کړه: «ښاغلیه پوتینه! دا کړنه تېری دی. ښاغلیه پوتینه! دا جګړه ده. دا ټوکې نه دي، نه هم کومه پېښه ده او نه هم کوم کړکېچ دی.» (Arabic.Sputniknews, 12/12/2018). روسیې اعلان وکړ چې روسي ساحلي ساتونکو د ۲۰۱۸م د نوامبر پر ۲۵مه درې اوکرایني جنګي بېړۍ نیولي او ادعا یې کړې چې دې بېړیو کیرچ تنګي ته څېرمه د کریمیا په ختیځ کې، چې دواړه تور او ازو سمندرګي سره نښلوي د روسیې د اوبو پر حریم تېری کړی. د دې تر څنګ اوکراین پر امریکا ږغ کړی چې پر روسیې لا نور سخت بندیزونه ولګوي، خو اروپایي ټولنې دا غوښتنه رد کړه. لا هم د دواړو لوریو تر منځ حالت نازک دی. د دې پېښو تر شا څوک دي؟ ولې هلته کړکېچ یو ځل بیا له سره پیل شوی؟

ځواب:

که د الله سبحانه تعالی خوښه وه، نو موږ به هغو پېښو ته چې د دې موضوع اړوند را منځته شوي او اوس هم پېښېږي بیا کتنه وکړو تر څو ځواب ومومو:

۱-  د ۲۰۱۴م په فبروري کې روسیې، امریکا او اروپا پر دې هوکړه وکړه چې د اوکراین پخوانی ولسمشر ویکتور یانکوویچ به په واک کې پاتې کېږي، ځکه دی روسیې ته ژمن کس و. که څه هم یو ځل هوکړه شوې وه، خو اړدوړ او بلوا زور واخیست او په وسلوال مقاومت واوښت، چې له امله یې یانکوویچ اړ شو څو روسیې ته وتښتي. بیا په ډاګه شوه چې لوېدیځ د دې پېښو تر شا و... روسیې درک کړه چې لوېدیځ تېر ایستلي دي او اوکراین یې له لاسه وتلی دی. ځکه یې نو له روسیې سره د کریمیا د یو ځای کولو اعلان وکړ او خپل پلویان یې په دونباس او ختیځ اوکراین کې را وپارول چې د دونسک او لوهانسک جمهوریتونو ترعنوان لاندې د خپلو سیمو خپلواکي اعلان کړي. ورپسې امریکا او اروپا پر روسیې بندیزونه ولګول او روسیه یې د جي اووه G-7 ډلې هیوادونو له ناستو څخه وایسته.

۲- امریکا د اوکراین د مسلح کولو غوښتنه وکړه، خو اروپا و نه منله ځکه اروپا پوهېده چې دغه مسلح کول به له روسیې سره کړکېچ رامنځته کړي او که دا کړکېچ لا تود شي، نو پر اروپا به اغېز هم وکړي... ځکه نو فرانسې او آلمان له روسیې سره اړیکه ټینګه کړه، ترڅو کړکېچ را کم کړي او یوه سیاسي حل لاره ورته ومومي. دوی د دریو هیوادونو تر منځ د ۲۰۱۵م د فبروري پر ۶مه د منسک تړون لاسلیک کړ او امریکا یې څنډې ته کړه. موږ د ۲۰۱۵ م د فبروري ۲۱ مې نېټې پوښتنې ته په ځواب کې هم دې ته اشاره کړې وه، هلته مو ویلي و: «اروپا (فرانسه او آلمان) وېره لري چې د امریکا په دریځونو کې به دغه تاوده پرمختګونه د اوکراین پر وړاندې د روسیې نظامي خوځښت ته لاره هواره کړي، دا به د اروپا لپاره شرمونکې وي که دوی د اوکراین تر څنګ ونه درېږي، په دې سره به په اروپا کې جګړې ته ورته حالت رامنځته شي، خو پر امریکا به کوم اغېز و نه کړي. همدا لامل دی چې اروپا اړ شوه ترڅو خپله هغه پالیسي واړوي چې پخوا له امریکا سره یو ډول وه او هغه له روسي ولسمشر سره اړیکه ټینګول و، ترڅو یوې سیاسي حل لارې ته ورسېږي او د اروپا او روسیې تر منځ د تودو خوځښتونو مخه ونیسي، دا هغه څه دي چې پېښ شول. اروپایي (فرانسوي او آلماني) رهبرانو پر دې اړه خبرې اترې کړي او په دې اړه د ۲۰۱۵م د فبروري پر ۶مه هوکړې ته ورسېدل. ورپسې میرکل د ۲۰۱۵ م د فبروري پر ۸مه واشنګټن ته ولاړه ترڅو اوباما په دې اړه خبر کړي، نه دا چې اجازه ترې واخلي... او دا څرګنده وه چې دا لمړی ځل و چې اروپا د یوې موضوع واګۍ په لاس کې اخیستی و، له دې پرته چې له امریکا څخه کوم شین څراغ تر لاسه کړي. د هوکړو د پلي کېدلو پاڼه د دریو واړو رهبرانو ولادمیر پوتین، انګلا مرکل، او فرانسوي ولسمشر فرانسوا هولاند له لورې تصویب او د ۲۰۱۵م د فبروري پر ۶مه د جمعې په ورځ نهایي شوه او یوازې څه چې پاتې شول هغه د اوکرایني ډلو را بلل و، لکه، د لاسلیک په موخه د ولسمشر او یاغیان. وروسته مرکل واشنګټن ته لاړه، ترڅو اوباما خبر کړي!

۳- دا کړنه د امریکا بلنه نه وه، که څه هم وروسته یې له تړون څخه خپل ملاتړ په ښکاره ډول اعلان کړ، خو نه د دې تړون د پلې کېدلو لپاره، بلکې د یاد تړون د محتویاتو د تشولو او ناکاره کولو لپاره. موږ د ورته پوښتنې په ځواب کې یادونه کړې: «د فرانسې او آلمان دریځ اوباما او د هغه اداره په پراخه توګه تر اغېز لاندې راوستې وه، چې د مونیخ په کنفرانس کې د کېري او میرکل تر منځ د لفظي شخړې لامل شوه، په خاصه توګه د امریکا د هغو بیانیو په اړه چې اوکراین ته یې د وسلو د برابرولو په اړه ورکړې او د اروپا له لوري رد شوې». موږ هلته ویلي و: «لکه څرنګه چې تمه کېږي، د دې شونتیا هم شته چې امریکا به د دې هوکړې د مخ نیوي په لار کې له ننګونو سره مخ شي که څه هم امریکا په اوکراین کې پلویان لري. که څه هم د اوکراین جمهوریت ولسمشر پروشنکو اروپا ته نږدې دی، خو دی همدا راز امریکا ته هم نږدې دی... او کولای شي اوضاع له دریو څخه په یوه شي او یا په ټولو دریو شیانو کړکېچنه کړي:

 

- د اوکراين لپاره د پرمختللو وسلو برابرول.

- اوکراین سره خبرې اترې کول چې د ناټو په تړون کې شامل شي.

- يا اوکراين ته د خپلو ځينو ځواکونو لېږل.

او دغه چاره د تړون او هوکړې خلاف عمل دی، ځکه چې ياد درې شیان یا کړنې روسيه پاروي او پر پرمختياوو باندې اغېز کوي او د تړون د ناکامۍ لامل ګرځي». د خبرو پای...

دا هغه څه دي چې پېښېدونکي دي؛ امريکا د تړون د ناکامه کېدو په هڅه کې ده او غواړي چې وضعيت ترينګلی کړي...

۴- وروستۍ پېښې هغه وخت رامنځته شوې، چې روسيې درې اوکرايني بېړۍ د هغوی له پولیسو سره يوځای ونيولې... له دې څخه داسې ښکاري چې اوکراين روسيه وپاروله او دا پارونه د امريکا له شنه څراغ پرته ناشونې ده، د روسيې د تاس(TASS ) خبري اژانس د ۲۰۱۸ م د نومبر پر ۲۵ مه راپور ورکړ: «درې اوکرايني بېړۍ په ناقانونه توګه د روسيې سمندري اوبو ته ننوتلې او په ډېرو خطرناکو مانورونو بوختې وې». په پای کې اوکراين له لوېديځ څخه د منځګړيتوب غوښتنه وکړه: «جرمني زموږ يو له نږدې متحدينو څخه دی، او موږ تمه لرو چې د ناټو غړي هيوادونه به ازو سمندرګي ته بېړۍ واستوي چې له اوکراين سره مرسته او هلته امنيت ډاډمن کړي». يادې څرګندونې اوکرايني ولسمشر پټرو پروشينکو د ۲۰۱۸م د نومبر پر ۲۹ مه د جرمني له بلډ ورځپاڼې سره وکړې. نوموړي همدا رنګه وويل: «پوتين هيڅ نه غواړي، خو غواړي چې د ازو سمندرګی په خپله ولکه کې ونیسي. يوازېنی ځواب د ده پر وړاندې د لوېديځې نړۍ يووالی دی... جرمني بايد پوه شي که موږ د پوتين مخه ونه نيسو نو د ده بل اقدام به څه وي...  موږ د روسيې تېري کوونکې تګلاره نه منو؛ لومړی يې د کريميا ټاپو او ورپسې يې ختيځ اوکراين او اوس پوتين غواړي د ازو پر سمندرګي باندې خپله ولکه ټينګه کړي. پوتين غواړي چې پخوانۍ روسي امپراتوري بيا ځلې ژوندۍ کړي، کريميا، دونبس، ټول زموږ هيواد غواړي».

ده زياته کړه: «مېرکل په ۲۰۱۵م په مينسک کې د خبرو اترو له لارې زموږ هيواد وژغوره، نو موږ تمه لرو چې د دوی اييتلاف به بيا موږ ژغوري»، خو جرمني په دې تړاو پوځي اقدام رد کړ. د جرمني لومړۍ وزيرې وويل: «يادې لانجې له پوځي لارې نه حلېږي...» (ډي پي اې، ۲۰۱۸ م د نومبر ۲۹ مه) او له پټرو پروشينکو څخه يې وغوښتل چې له زغم څخه کار واخلي او حالت عادي وساتي... اسناد او شواهد وړاندې کړي او بيا به وګورو چې څه پېښېږي...» او دې ژمنه وکړه چې په ارجنټاين کې به له پوتين سره پر يادې موضوع خبرې اترې وکړي. دې پر روسيې باندې د بنديزونو لګولو خبره رد کړه. «برلين پر روسيې باندې له اوکراين سره د شخړې له امله د اروپايي اتحاديې د بنديزونو لګولو پلوی نه دی، هغه هڅه کوي چې په شخړو کې کموالی راشي». د ۲۰۱۸م د ډيسمبر پر ۶ مه، د جرمني د بهرنيو چارو وزير له خپل اوکرايني سيال حيکو ماس سره تر کتنې وروسته په ايټاليا کې د اروپايي اتحاديې د بهرنيو چارو وزيرانو په يوه کنفرانس کې يادې څرګندونې وکړې. ده زياته کړه: «زه فکر کوم چې سملاسي ناسمه ده چې د نويو بنديزونو په تړاو خبرې وکړو، ځکه چې د ترينګلتيا د کمولو په موخه هڅې کېږي...

د نويو بنديزونو په تړاو د جرمني له لوري هيڅ وړانديز نشته... زه فکر نه کوم چې د اروپايي اتحاديې ترمنځ به د بنديزونو په تړاو ګډ تفاهم شتون ولري» (رويټر، ۲۰۱۸ د ډيسمبر ۷ مه). جرمني او نور اروپايي هيوادونه د حالاتو په خړ پړتيا او اروپا ته د ياد حالت په زيان ښه پوهېږي، ځکه هغه نه غواړي چې پوځي اقدامات او بنديزونه سخت کړي، ځکه چې د روسيې او اروپا دواړو لپاره دا يو دوه اړخيز ګواښ دی.

۵- د امريکا درېځ معلوم دی چې د حالاتو د لا ترينګلتيا او د بنديزونو د لا سختوالي په لټه کې ده. د ۲۰۱۸م د نومبر پر ۳۰مه، ټرمپ له خپل روسي سيال پوتين سره په ارجنټاين کې له شلو صنعتي هيوادونو (G20) د سرمشريزې په څنګ کې خپله کتنه د اوکرايني بېړيو نيولو له امله لغوه کړه. ټرمپ له جاپاني لومړي وزير شينزو ابې سره تر خبرو وروسته د ارجنټاين په پلازمينه بونوس ايرس کې د روسيې له لوري د اوکرايني بېړيو د نيول کېدو په تړاو خبريالانو ته وويل: «موږ پر یادو پېښو خوښ نه یو او نه له یاد حالت څخه خوښ يو او هيڅوک هم خوښ نه دي» (RT Online, November 30, 2018 - Novosti).

د ۲۰۱۸م د نومبر پر ۲۷ مه د اوکراين لپاره د امريکا استازي کورت ولکر(Kurt Volker ) وويل: «د روسيې مشرتابه غواړي چې د مريپول بندر په ګډون پر يادو بندرونو باندې پرته له دې چې څوک لاسرسی ورته ولري، خپله ولکه ټينګه کړي... د روسيې د مهارولو هڅه خپله يوه لويه اندېښنه پيدا کوي او ده ټينګار وکړ، چې روسيه بايد پر ازو سمندرګي باندې د ۲۰۰۳م د بېړۍ چلولو تړون ته ژمنه پاتې شي... دی په دې باور دی، چې روسيه به د اوکراين په خاوره کې نوي ځمکني بريدونه ونه کړي، که داسې يو څه وشي دا به ډېر ویښوونکي وي...» (Ukraine Page, Al-Arabiya 28/11/2018).

ياد تړون په ګوته کوي چې د ازو سمندرګی او کيرچ تنګی د روسيې او اوکراين ګډې اوبه دي. د امريکا ږغ راډيو د ۲۰۱۸م د ډيسمبر پر ۶ مه وويل: «د اوکراين لپاره د امريکا ځانګړی استازی کورټ ولکر به په راتلونکو دوو اونيو کې له اوکراين څخه ليدنه وکړي او له روسيې به وغواړي چې نيول شوي اوکرايني ماڼوګان خوشې کړي او ځان به ډاډمن کړي چې روسيه بايد د کيرچ تنګي او ازو سمندرګي په تړاو د ۲۰۰۳م د دوه اړخيز تړون پر بنسټ له اوکراين سره همکاري وکړي». له دې څرګندونو څخه په ډاګه ښکاري، چې امريکا له بيړۍ کار نه اخلي، د اوکراين لپاره د هغې ځانګړي استازي اعلان وکړ چې دی به دوې اونۍ وروسته له اوکراين څخه ليدنه وکړي! د دې مانا دا ده چې دی د شخړې حلول نه غواړي، بلکې غواړي چې حالت همدغسې ترينګلی وي او ترينګلتيا دوام پيدا کړي او ستونزه حل نشي!

۶- د يادولو وړ ده چې امريکا د اوکراين لپاره وسلې او تجهيزات برابروي او پوځ ته يې روزنه ورکوي. د اوکراين لپاره د امريکا ځانګړي استازي کورټ ولکر جرمني ويبپاڼې ډيټشي ويلي(Deutsche Welle) ته د ۲۰۱۸م د نومبر پر ۲۹ مه وويل: «کيف او واشينګټن په دفاعي برخه کې عادي همکاري لري... او د ده هيواد له اوکراين سره د پوځ په تشکيلاتو او اصلاحاتو کې مرسته کوي، ترڅو د اوکراين دولت پياوړي عصري دفاعي وړتياوې پيدا کړي». ياد امريکايی ديپلومات مني چې د ده هيواد اوکراين په وسلو سمبالوي.

د روسیې ټوډې ویبپاڼه د ۲۰۱۸م د جون له ۹مې نېټې څخه وړاندې د واشینګټن له خولې لیکي: «امریکا د لوېدیځ اوکراین لووف ښار هوايي ډګر ته څلور الوتکې لېږلي، ترڅو له اتلانتیک هیوادونو سره د همږغۍ په اډانه کې د ختیځې اروپا د امنیت د ډاډمنتیا په موخه خپلو بم غورځوونکو الوتکو ته د سون توکي ورسوي. په ورته وخت کې يې له اتلانتیک هیوادونو سره د هوکړې او د هغوی د امنیت ساتنې په پلمه الوتکې او ۱۵۰کسیزه امریکايي ډله هم اوکراین ته استولې. په اروپا او افریقا کې د امریکا د هوايي پوځ د مطبوعاتي دفتر له وینا سره سم: «د دې ګام موخه دا ده، چې امریکا د ختیځې اروپا امنیت غښتلی کړي او د ناټو د غړو هیوادونو تر منځ همږغي لا زیاته شي». د یادې روسي ورځپاڼې په وینا: «له هغه راهیسې چې په ۲۰۱۴م کې د اوکراین د دولت پر وړاندې کودتا وشوه، د اوکراین او د امریکا متحده ایالاتونو تر منځ همږغي په پرله پسې ډول ډېره شوې. د امریکا متحده ایالاتونو د اوکراین پوځ ته زغره وال ګاډي، بې پېلوټه الوتکې، رادارونه، مهمات، سنایپر ټوپکان او د ټانک ضد سیسټمونه ورکړي، خو پر هغوی يې دا شرط لګولی، چې دا مهمات به په دونباس سیمه کې نه کاروي». دا ښکاره خبره ده، چې د امریکا متحده ایالات حالات ترینګلې کوي، د اوکراین پوځ په دې موخه په وسلو سمبالوي، ترڅو اوکراین د روسيې غوسه راوپاروي. امریکا په قصدي ډول حالات ناوړې خوا ته بیايي ترڅو د کریمیا او اوکراین له موضوع ګانو څخه په خپله ګټه کار واخلي. موږ هغه خبره چې د ۲۰۱۴م د مارچ پر ۲۲مه کې مو د یوې پوښتنې په ځواب کې تر هغې وروسته چې روسيې د ۲۰۱۴م د مارچ پر ۱۸ مه کریمیا په خپله خاوره ګډه کړه؛ بیا تکراروو: «اوکراین به د ټایم بم په څېر پاتې شي او هغه وخت به وچاودېږي، چې نړیوال او سیمه‌ییز حالات د روسيې یا غرب په ګټه بدلون وکړي. تر هغه وروسته به هر اړخ هڅه کوي، چې نړیوالو حالاتو ته په کتو سره به ټول اوکراین خپل کړي. البته دا خبره مو باید په یاد وي چې اوکراین د روسيې لپاره خورا مهم دی او د اروپا دروازه ده».

۷: امریکا په پټه په دې هڅه کې ده چې د اوکراین په مرسته روسیه د یوه توند غبرګون ښودلو ته اړه کړي. امریکا متحده ایالات اوکراین هڅوي چې پر کریمیا بیاځلې خپله ولکه ټینګه کړي، په ځانګړې توګه د اوکراین پر ختیځه برخه چې دا مهال د روسیې تر اغېز لاندې ده، همدا ډول په ازو سمندرګي او په کیرچ تنګي کې خپل حقوق وساتي. البته د کیرچ تنګی د روسیې او اوکراین دواړو هیوادونو لپاره ډېر اهمیت لري. دا له شمالي ازو سمندرګي څخه د جنوب تور سمندرګي ته د تېرېدو یوازېنۍ لار ده. امریکا يې په وسلو سمبالوي او دا کار د منسک له تړون څخه سرغړونه ده. امریکا په دې هڅه کې ده چې د اروپايي اتحاديې او روسيې تر منځ شوی تړون پېکه او کم رنګه کړي او حالات کړکېچن کړي. په ورته وخت کې اروپا په دې هڅه کې ده، چې د حالاتو ترینګلتیا له منځه یوسي، ځکه دا په اصل کې د دوی په زیان ده. موږ وینو چې اروپا په دې لټه کې ده، چې له روسيې سره يوه تفاهم ته ورسېږي او په ورته وخت کې پر دې کار کوي، چې خپل ځانونه په څه ډول له امریکايي اغېز څخه لرې وساتي. اروپا اوس هغه هڅې لا ګړندۍ کړې دي، چې غواړي يو واحد پوځ جوړ کړي، ترڅو له روسيې او امریکا څخه ځان پرې وژغوري. د اروپا دې هڅو امریکا په غوسه کړې ده، چې دا غوسه يې د ۲۰۱۸/۱۱/۹نېټه، د ماکرون او ټرمپ تر منځ په لیدنه کې، چې په پاریس کې ترسره شوه، ښکاره شوه. همدا ډول د امریکا متحده ایالاتونو د اروپا پر وړاندې سوداګریزه جګړه اعلان کړې، امریکايي عوامو د اروپايي اتحاديې د لغوه کېدو غوښتنه وکړه، همدا ډول سږ کال او تېر کال د جې اوه (G-7 ) هیوادونو په غونډه کې د امریکا نارضايتي او خپګان ښکاره شو، همدا ډول اروپايي اتحاديې هڅه وکړه چې پر اوکراین سربېره پر ځینو نورو مسایلو د امریکا متحده ایالاتونو ته چیلنج ورکړي. دې ټولو کارونو د امریکا متحده ایالات دې ته اړ کړل چې د روسيې او اوکراین تر منځ حالات ترینګلي کړي او د اروپا په سرحدونو کې شرایط ناوړه لور ته رهبري کړي.

۸: روسیه اوس په سختو حالاتو کې راګېر ده. روسیه د اوکراین په موضوع بوخته ده، چې دا د ځان لپاره ډېره مهمه موضوع ګڼي. که د اوکراین په موضوع کې ناکامه او پاتې راشي، د لوېدیځ تر اغېز لاندې به راشي او د دوی مرکز، مسکو به يې تر ګواښونو لاندې راشي. دا ګواښ هغه وخت لا زیات شو، چې کله يې ختیځه اروپا له لاسه ورکړه. روسیه د لوېدیځ له لوري په تېره بیا د امریکا له لوري څو ځلې تېر ایستل شوې، د برلین دېوال يې ونړاوه، ختیځ او لوېدیځ المان يې سره يو ځای کړل، د پولنډ خپلواکي يې ومنله او تر خپل اغېز لاندې يې راوست، د ختیځې اروپا د ګڼو هیوادونو خپلواکي يې په رسمیت وپېژندله او اوس يې په اوکراین کې تېر ایستله! د ۲۰۱۴م تر هوکړې وروسته چې د روسيې لاسپوڅی ینکوویچ په واک کې پاتې شو، خو لوېدیځ د اوکراین عام ولس د ده پر وړاندې راوپاراوه او بیا د سوریې لومه او چل و! امریکا متحده ایالاتونو روسیه تېر ایستله او په يوازې ځان يې د سوريې جګړې ته ور ټېل وهله، روسیه بیا په دې تمه وه، چې امریکا به پر کریمیا او ختیځ اوکراین د روسيې واکمني په رسمیت وپېژني، خو امریکا داسې ونه کړه! که روسیه کم عقله نه وای، نو په سوریه کې به يې مداخله نه کولی، امریکا به يې پرې ايښې وای چې د سوریې په جګړه کې بوخته شي او د افغانستان په څېر به په سوریه کې هم له ستونزو سره لاس او ګرېوان وای.

۹- پایله:

الف: له نښو نښانو څخه داسې ښکاري، چې په ازو سمندرګي کې د اوکراین د کړنو او هڅو تر شا د امریکا لاس شته او د امریکا د متحده ایالاتونو هڅې دا دي چې حالات ناوړه لور ته رهبري کړي او تر څنګ یې د دریو اړخونو، لکه روسیې، اروپا او اوکراین تر منځ اړيکې نازکې کړي، ترڅو له دې لارې خپلې ګټې خوندي کړي. امریکا د حالاتو د سموالي پر ځای د حالاتو ترینګلتیا غواړي او هڅه کوي چې ستونزې پر خپل ځای پاتې وي.

ب: تر هغو چې نړۍ د دې سیکولرو پانګوالو دولتونو له لوري اداره کېږي، همدا شومې دسیسې، له وحشته ډک جنایتونه، بې عدالتۍ او بې نظمۍ به په درز کې روانې وي... ښکېلاکي مفکوره او د نورو هیوادونو اشغالول، د نوموړو دولتونو په خټه اخښل شوي دي.

ج: د اسلام ستره مفکوره د خلاصون یوازینۍ لاره ده، چې کولی شي نړۍ له دې شریرو دولتونو څخه وژغوري او د انسان په لاس جوړ شوي نظامونه له منځه یوسي. دا ځکه چې اسلام د کاییناتو د خالق دین دی، هغه خالق پوهېږي چې د بشر او کاییناتو لپاره څه په خیر دي.

﴿أَلَا يَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ﴾

[الملک:۱۴]

ژباړه: ایا هغه د په هغه څه ونه پوهېږي چې پیدا کړي یې دي؟ په داسې حال کې چې هغه د هرڅه لیدونکی او په هر څه باخبره دی.

﴿فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ﴾

[یونس:۳۲]

ژباړه: نو له حق وروسته له ګمراهي پرته نور څه پاتې شول؟

﴿إِنَّ فِي ذَلِكَ لَذِكْرَى لِمَنْ كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ﴾

[ق:۳۷]

ژباړه: له شک پرته په دغه تاریخ کې د عبرت درس د هر هغه چا لپاره دی چې زړه لري یا په پوره پاملرنې سره خبره اوري.

۱۴۴۰ هـق، د ربیع الاخر ۷ مه

۲۰۱۸م، د دیسمبر ۱۴ مه

د مطلب ادامه...

دولتي چارواکي د شکمنو سازمانونو ملاتړ کوي، ترڅو د اسلام پر وړاندې خپلې تورې له تېکیو راوباسي Featured

  • خپور شوی په لبنان

(ژباړه)

«د ښځو د حقونو بنسټ» کفري سازمان چې په حقیقت کې د لبنان په حکومت کې يې دولتي چارواکي او سیکولر فعالان ملاتړ کوي، له یوه وخته بل ته په خپلو کړنو او شعارونو عام خلک راټولوي، چې د دې چارې حقیقت د وګړو په شخصی وضیعت پورې اړوندو شرعي احکامو یرغل دی، تر څو عامه افکار د اسلام د پاتې احکامو لغوه کولو ته چمتو کړي. دغه سازمان په لوی لاس په عامه افکارو کې داسې شکونه پیدا کوي، چې د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي د پدیدې تر شا اصلي عامل اسلامي قوانین دي او له غربي قوانینو غواړي، چې د ښځې او سړي تر منځ مساوات او برابري رامنځته کړي.

دغه سازمان هېره کړې ده، چې اسلام یوازینی دین دی، چې ښځو ته یې کرامت ورکړی او هغوی ته یې ځانګړی مقام په نظر کې نیولی دی؛ په داسې حال کې چې د غرب قوانینو د دوی مقام ډېر را ټيټ کړی او دغه کار د دې لامل شوی، چې دوی د سړیو د شهوت قرباني شي یا د سوداګریزو اعلانونو په موخه وکارول شي او ورځ په ورځ د موډ او فیشن په دودېدو یې جامې لنډېږي، لغړېږي، رټل کېږي او په پای کې یې له توانه ډېر دروند بار پر اوږو وراېښودل کېږي. غربي هېوادنو په ځانګړي ډول انګلیس او ډنمارک د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي د احصایوي شمېرنې په فهرست کې لومړی ځای لري او همدارنګه د طلاق، تېري او د کورنۍ ګډوډۍ شمېرې په دغو هېوادونو کې لوړې کچې ته رسېدلي دي.

د هغه دولتي چارواکو، چې د دغو سازمانونو تر شا پټ فعالیت کوي، اندېښنه دا ده، چې په لبنان کې د اسلامي شخصي وضعیت قوانین بدل کړي او پر ځای یې د غرب د فردي حقونو قوانین پلي کړي، په داسې حال کې چې د لبنان په ګډون په زیاترو اسلامي هېودونو کې په شخصي حالت پورې له اړوند قوانینو پرته اسلامي احکام نه پلي کېږي ....  په یوه وخت کې چې مسلمانان د اسلامي خاورو د وحدت، د نبوت پر منهج د دویم راشده خلافت د تاسیس او ټولو اسلامي احکامو د پلي کېدو هیله لري او دوی ته دا مسئله مفهوم شوې، چې د الله سبحانه وتعالی له قانون پرته هېڅ مادي او فکري پرمختګ به اسانه نه شي، دغه ټولنې د حکومت او دولتي چارواکو په اجازه لیک له پراخو تبلیغاتو سره را ټولېږي او نارې وهي چې پر شرعي احکامو باید غور وشي او یا له عملې صحنې نه وایستل شي. پر همدغه اساس موږ هغو کسانو ته، چې له دغه تذکره عبرت اخلي، یادونه کوو:

ـ د اسلام نظام د ښځې او سړي په ګډون د ټولو انسانانو د حال او احوال مناسب دی، ځکه دا نظام د انسانانو، کایناتو او ژوند د خالق له لوري نازل شوی دی.

﴿أَلَا يَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ﴾ [ملک: ۱۴]

ژباړه: هغه څوک چې خلک پیدا کوي، د زړونو په حال یې نه پوهېږي؟ په داسې حال کې چې هغه په پټو رازونو پوه او باخبره دی.

ـ  په اسلامي ښارونو کې د کورنیو نظم د غربي ټولنو په پرتله، پر اسلامي قوانینو باندې د منګولو لګولو په خاطر دی، چې د ښځې کرامت، شخصیت او مقام يې په خپل اصلي ځای کې ساتلی، چې ښځه مور، خور، مېرمن او لور کیدلی شي؛ ځکه د ژوند په هر پړاو کې اسلام ښځې ته په ځانګړي مقام قایل شوی دی.

ـ د خلکو غولول او هغه ادعا، چې وایي د ښځې پر وړاندې تاوتریخوالی د شرعي احکامو له امله دی، نور د خلکو له نظره پټ نه دی او دا د اسلام پر وړاندې د جګړې تبلیغاتي فریب او د غربي هېوادونو د قوانینو د پلي کولو ناکامه هڅه ده، لکه څنګه چې په تونس کې هم ورته هڅه ناکامه شوه.

ـ پر موږ لازمه ده چې پر اسلامي واجباتو د حملو مخه ونیسو او ټول هغه کسان، چې د الله سبحانه وتعالی پر قوانینو برید کوي، مجازات کړو او پر وړاندې یې سخت واوسو؛ ځکه دوی خلک ګمراهۍ ته رابولي او انسان د الله سبحانه وتعالی له عبادته د بنده عبادت ته هڅوي.

ـ پر همدغه اساس موږ هغه چارواکو ته، چې داسې خبیثانه ادعاوو ته غوږ نیسي، غوښتنې یې ترسره او د هغوی ملاتړ کوي، اخطار ورکوو. د اسلامي شرعیت له پلي کولو پرته، هېڅ شی موږ ته غوره نهضت نه شي راکولی او که داسې نه وي، زموږ نفسونه به بې ارزښته شي.

نو ځکه موږ له سخت تذکر سره اشاره کوو، چې د هر هغه چا پر ضد یو چې د ښځې کړوي او یا یې پر وړاندې جرمومه او نور ناوړه کارونه روا بولي، رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایي:

«لَا يُكْرِمُهَا إِلَّا كَرِيمٌ...»

ژباړه: یوازې با شخصیه نجیب سړی به ښځې ته کرامت ور وبښي او بد نیتی سړی به د دوی بې عزتي کوي.

دغه راز رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي:

«رِفْقاً بِالْقَوَارِيرِ»

ژباړه: له ښيښه یي لوښو (ښځو) سره نرم اوسئ!

شیخ دوکتور محمد ابراهیم

د حزب التحریرـ ولایه لبنان د مطبوعاتي دفتر ریيس

د مطلب ادامه...

ایا څوک نه پوهیږي چې د امریکا په اند ترورېزم یوازې اسلام دی؟!

  • خپور شوی په سوډان

(ژباړه)

د ۲۰۱۸م د نومبر په ۲۲مه البشیر په خرطوم کې، د عرب عدلیې وزیرانو شورای په ۳۴ مه پرانیست غونډه کې وویل: «زموږ پر هېواد تپل شوې محاصره، چې ګواکي زموږ هېواد د ترورېزم ملاتړ کوونکی دی، یوه غیر عادلانه او بې بنسټه پرېکړه ده چې هېڅ سند هم نه لري.» همداراز یې وویل: «زموږ هېواد له ترورېزم سره په مقابله کې ډېرې هڅې وکړې او له هغوی سره په جګړه کې یې ټولې سیمه ییز او نړیوال پرېکړه لیکونه تصویب کړي.» هغه په پای کې د ترورېزم پر وړاندې د مبارزې لپاره د عدلې او قضایې قوې پر دوه اړخیزو همکاریو، د جنایي قوانینو پر پراختیا، د ترورېزم او د ترورېزم د تمویلوونکو په له منځه وړلو یې ټینګار وکړ.

ټول پوهیږي، چې د ترورېزم مانا د امریکا په اند اسلام دی. د امریکا سیاسیونو په ډېری ځایونو کې دا حقیقت ویلی. یوجین روستو، چې کله د بهرنیو چارو وزرات د سیاسي پلان جوړونې د شورای مشر او د امریکا پخواني ولسمشر مشاور و، وویل: «امریکا یوازې له اسلام سره په دښمنۍ په پښو درېدلی شي، ځکه که موږ له اسلام مخالف واوسو، په اسانۍ کولای شو، قوانین ژبه او فرهنګ یې رد کړو او په منځنۍ اسیا کې د لویدیځې نړۍ موخه د اسلامي تمدن له منځه وړل دي.»

ویلي کلاوس، د ناټو پخواني سرمنشي وویل: «زموږ شریکانو د شوروي اتحادیې پر ځای،اسلام د خپلې دښمنۍ موخه ګرځولی.» جورج بوش داسې وویل: «دا صلیبي جګړه او د ترورېزم پر وړاندې جګړه له ډېره اوږده وي او ډېر وخت به ونیسي.» ټرامپ د۲۰۱۷ م د جنوري په ۲۰مه د یوې پرانیستغونډې په مراسمو کې داسې وویل: «موږ خپل پخواني شریکان بیا تجهیزوو، یو نوی ځواک جوړوو او متمدنه نړۍ به د اسلامي رادیکال ترورېزم پر وړاندې یوځای کوو. په دې کار سره کولای شو هغوی د ځمکې له مخ څخه بیخي ورک کړو.»                       

الله سبحانه وتعالی په خپل حق کتاب کې داسې فرمایي:

﴿وَلاَ يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّىَ يَرُدُّوكُمْ عَن دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطَاعُواْ﴾

[بقره: ۲۱۸]

ژباړه: مشرکین به دوامداره له تاسې سره جنګیږي، څو وکولای شي تاسې له خپل دین څخه واړوي.

همداراز الله سبحانه وتعالی فرمایي:

﴿وَدُّواْ لَوْ تَكْفُرُونَ كَمَا كَفَرُواْ فَتَكُونُونَ سَوَاء﴾

[نساء: ۸۹]

ژباړه: دوی دا خوښوي چې تاسې کافران شئ، لکه څنګه چې دوی کافران شوي او په کفر کې له دوی سره مساوي شئ.

بشیر په سوډان کې د امریکا له فشارونو ـ سره له دې چې هغه څه چې امریکا یې غواړي، بشیر هم د اسلام پر وړاندې د امریکا په جګړه کې د ګډون بې سارې غوښتنه لري ـ شکایت کوي. د اسلام پر وړاندې دا جګړه او د دعوتګرو ځورول د امریکا د غوښتنو پر منلو شاهدي ورکوي. لکه د جوماتونو د امامانو لرې کول، د عمومي اسلامي غونډو منع کول، یوازې په جومات کې د دعوت محدودول، د قانوني جزا (اسلامي حدودو) بدلول لکه د ارتداد او سنګسار حدود. د دغه هېواد رهبري د حقیقي سیکولرېزم پر لور روانه ده. د دې پر ځای چې د اسلامي نهضت شعارونه پورته کړي او په دغه هېواد کې د ژوند کولو لپاره د الله سبحانه وتعالی د حاکمیت د نشت له کبله د خلکو احساساتو ته وګوري. خو بشیر د دې غوښتنې په پوره کولو هم ونه شوای کړای، څو د امریکا پرېکنده ملاتړ تر لاسه کړي. نو موږ وایو چې د بشیر دا شکایت به بې‌ځایه وي، ځکه الله سبحانه وتعالی په خپل پاک کتاب قرانکریم کې دا خبره ثابته کړې، چې کافران به هېڅکله له مسلمانانو راضي نه شي، تر هغه چې دوی هم د کفر په لاره ولاړ شي.  

 الله سبحانه وتعالی فرمایي:

﴿وَلَن تَرْضَى عَنكَ الْيَهُودُ وَلا النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ﴾

[بقره: ۱۲۰]

ژباړه: یهودیان او عیسویانو به هېڅکله له تا خوشحاله نه شي؛ څو چې یې له تحریف شوي دین او ناروا غوښتنو پیروي وکړې!

نو هېڅ شک نشته چې امریکا یو ښکېلاکګر دولت دی او هېڅکله به یې فریب او شیطانت بند نه شي. څو چې د یوه ایډیولوژیک دولت لخوا اسلام پلی شي، د اسلام بیرغ ورپوي او د امت له منځه د ټولو کافرانو حاکمیت له منځه یوسي. دا واقعي بدلون دی، چې ژمنه یې الله سبحانه وتعالی او رسول الله صلی الله علیه وسلام ورکړې او دعوت هم ورته واجب دی. نو د سوډان خلک باید د دې رژیم له ملاتړ څخه لاس واخلي، چې د الله سبحانه وتعالی له دښمانانو سره په همکارۍ کې غرق شوي. امریکا ته د خدمت لپاره، د دې هېواد ځواک او زېرمې ضایع کوي.

دوی باید د منهج پر نبووت د ثاني خلافت د ایجاد لپاره دعوت وکړي، چې د الله سبحانه وتعالی ژمنه او د رسول الله صلی الله علیه وسلام زېری دی.

«....ثُمَّ تَكُونُ خِلَافَةً عَلَى مِنْهَاجِ النُّبُوَّةِ ثُمَّ سَكَتَ»

(رواه احمد)

ژباړه: ...وروسته به د منهج په نبووت خلافت تاسیس شي، وروسته یې سکوت وکړ.

ابراهیم عثمان (ابوخلیل)

د حزب التحریر –ولایه سوډان رسمي ویاند

د مطلب ادامه...

د رسول الله صلی الله علیه وسلم د سنتو پیروي

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ «مَا أَمَرْتُكُمْ بِهِ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَيْتُكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا» (حاشية السندي، في شرح سنن ابن ماجة)

ژباړه: له ابو هریره رضی الله عنه څخه روایت دی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: پر څه مې چې امر درته کړی، هغه واخلئ (ترسره یې کړئ) او له څه مې چې منعه کړي یاست، ډډه ترې وکړئ.

د حدیث شرحه:

پورتنی حدیث د لاندې آيت تفسیر دی:

﴿وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا﴾ [حشر : ۷]

علامه سیوطي ویلي دي: د «ما» لفظ په دواړو ځایونو (آیت او حدیث) کې د شرط توری دی، یعنې پر وجوب او ندب عمل پکې شاملېږي او همدارنګه د نهی لفظ کې تحریمي او تنزیهی ممنوع هم شاملېږي، که څه هم ځینو دغه امر او نهی په وجوب او تحریم نقل کړي دي.

د الله سبحانه وتعالی ډېر شکر دی، چې موږ یې د ځمکې پر مخ د خپلو احکامو د پلي کوونکو له ډلې څخه ګرځولي یو، نو په امت کې داسې کسان شته، چې د بحث وړ حدیث او آیت منطوق یې ښه درک کړی او د شریعت پر حقیقت د تاکید پر ټولو مواردو ښه پوهېږي او هغه دا چې د اسلام بشيړ تطبیق واجب دی، که له یوه حکمه پرته ټول اسلام پلی شي داسې مثال لري لکه یو کس چې د اسلامي احکامو د پلي کېدو اراده ولري، بیا ووایي زه  د غلا او د غله د لاس پرېکولو له حکم پرته د اسلام ټول احکام، د زوجینو له یو ځای پرېوتو څخه تر بهرني سیاست او د دولتونو تر اړیکو پورې مراعتوم، دغه کس په حرامو کې واقع شوی دی او ګویا چې هېڅ اسلام یې نه وي پلی کړی. دا د حدیث منطوق دی چې فرمایي: «مَا أَمَرْتُكُمْ بِهِ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَيْتُكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا»

پر دغه اساس د «ما» لفظ له عمومي الفاظو څخه دی او د شریعت ټول احکام په بشپړه توګه پکې شاملېږي، ځکه په دغه ځای کې امر د وجوب لپاره دی.

والسلام علی من اتبع الهدی

د مطلب ادامه...

له امت څخه واک اخيستل، پر هغوی ظلم او پر مقدساتو یې بريدونه کول د اسلام او مسلمانانو پر وړاندې ستر جرم دی

  • خپور شوی په سوریه

(ژباړه)

ظالم او مستبد رژيمونه په ځانګړې توګه د شام ظالم او جنایتکار رژيم له امت څخه واک اخيستی، پر مقدساتو یې بريدونه کوي، د ځپونکو څارګرو ادارو په مټ دوی په نښه کوي، وېره او وحشت پکې خپروي، تر دې چې خلک له خپلو نږدې خپلوانو سره د دولتي چارو په تړاو د خبرو کولو جرئت هم نه لري.
د شام غيرتي اوسېدونکو وکولی شول، چې د شام د مبارک پاڅون په ترڅ کې هلته وېره او وحشت له منځه يوسي او د هغه هيواد د وژونکي او جنایتکار نظام د مشروعیت په له منځه وړلو سره يې يوه لويه اتلولي خپله کړه.
بېلا بېلې ډلې له ګڼو ليدلورو او نومونو سره راوټوکېدې، مشرانو یې له بهرنیو هیوادونو سره تړاو پیدا کړ او د زهرجنو سیاسي پيسو له لارې یې د رژيم د پرځولو پرځای هڅه کوله، چې په ازادو شوو سيمو کې خپل کنترول زيات کړي او يو له بل سره يې د کنترول د پراخوالې لپاره جګړې پیل کړې.
د اقتدار غوښتنې د ذهنیت پر بنسټ او د سوچه اسلامي ذهنیت په نه شتون کې نوموړو ډلو استبدادي حالت حاکم کړ او هڅې يې پيل کړې چې له خلکو څخه واک او اختیار په زوره ترلاسه کړي او آن د دوی شخصي شتمنۍ یې لوټ کړې، پر مقدسو ځايونو یې بريدونه ترسره کړل او بې ځايه وينې يې تویې کړې. دوی د امنيتي خنډونو له امله د ډېرو عامو خلکو په زړونو کې وېره خپره کړه، همدا وو چې خلک پر دوی بې باوره شول.
پر مقدساتو او شخصي شتمنيو بريدونه يوازې وحشي کړنې نه وې چې دوی ترسره کولې، بلکې هلته او دلته د «مشروعیت» اوازونه هم پورته شول. د دې لپاره چې دغه وحشي کړنې د خلکو د حقونو څخه سرغړونه او خپلمنځي جګړو ته مشروعیت ورکړي، نو د فتواوو په مټ به يې توجيه کولې، ترڅو له دې لارې د دمشق وژوونکي او جنایتکار رژيم ته امتياز ورپه برخه کړي.
موږ خپلو مخلصو مجاهدو وروڼو ته ور په زړه کوو، چې پر خلکو د ظلم کولو او د دوی د عامه ملاتړ څخه د ناوړې ګټې له لارې خپل ځانونه د دښمن په لومه کې مه ښکېلوئ. موږ دوی ته یادونه کوو، چې د خلکو شتمني مه لوټوئ او له خلکو سره ظلم مه کوئ. دوی په دې موخه پاڅون کړی، چې له ځانونو او له خپلو هغو خلکو څخه ظلم او بې عدالتي لرې کړي، چې د دوی ريښتني ملاتړي دي. که دوی دغه ملاتړي له لاسه ورکړي، د دوی لپاره به هيڅ ملاتړ او مرسته نه وي او د دوی لپاره به د سراب په څېر کاذب ملاتړ وي، چې د وخت په تېرېدو سره به له منځه ولاړشي. تر هر څه د مخه موږ دوی ته د رسول الله صلی الله عليه وسلم حدیث ورپه زړه کوو، چې فرمايي:

«الظُّلْمُ ظُلُمَاتٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ» (متفق عليه)
ژباړه: ظلم د قیامت له تاریکیو څخه یوه تیاره ده.

نو د دې بې عدالتۍ پر وړاندې هوښيار اوسئ او د هغه چا پر وړاندې هوښيار شئ، چې تاسو ته د دغې کړنلارې د پلې کېدو لپاره شکمنه فتوا درکوي. خپل لومړني حالت ته را وګرځئ، لکه څرنګه چې مو د پاڅون پيل کې درلود. د الله، د هغه سبحانه وتعالی د دين او د خپلو هغو خلکو او وروڼو چې د الله سبحانه وتعالی تر مرستې وروسته ستاسې د مرستې په تمه دي، ملاتړ وکړئ. د مظلومانو ملاتړ وکړئ او د ظالمانو له ملاتړه لاس واخلئ.
موږ هغو مخلصو مجاهدو وروڼو ته تذکر ورکوو چې د شام د پاڅون په ترڅ کې ثابت ولاړ دي او دوی هغه څوک دي چې تر ټولو ظالم او مجرم رژيم، د هغه د امنيتي ادارو او پوځي ځواکونو پر خلاف يې پاڅون وکړ، د دې موخې لپاره یې سترې قربانۍ ورکړې او دوی بايد د ظالمانو لاسونه ورلنډ کړي. که د دغه ظالمانو پر وړاندې چوپتيا غوره کړو، نو دوی به روان ظلم ته لا نور هم دوام ورکوي. زموږ خوږ پېغمبر صلی الله عليه وسلم موږ ته امر کوي، چې د ظالمانو او وحشيانو لاسونه لنډ کړئ، هغه صلی الله عليه وسلم فرمايي:

«كَلَّا، وَاللَّه لَتَأْمُرُنَّ بِالْمَعْرُوفِ، وَلَتَنْهَوُنَّ عَنِ الْمُنْكَرِ، ولتَأْخُذُنَّ عَلَى يَدِ الظَّالِمِ، ولَتَأْطرُنَّهُ عَلَى الْحَقِّ أَطْراً، ولَتَقْصُرُنَّهُ عَلَى الْحَقِّ قَصْراً، أَوْ لَيَضْرِبَنَّ اللَّه بقُلُوبِ بَعْضِكُمْ عَلَى بَعْضٍ، ثُمَّ ليَلْعَنكُمْ كَمَا لَعَنَهُمْ» (ابو داود او ترمذي)
ژباړه: داسې نه ده، پر الله دې مي قسم وي، چې تاسو به په نېکۍ امر کوئ، له منکر څخه به منع کوئ، د ظالم لاسونه به له ظلمه لنډوئ، له ظلمه به یې حق ته هڅوئ او ريښتنې لارې ته به یې نږدې کوئ، که نه الله سبحانه وتعالی به ستاسو د ځينو زړونه د نورو له زړونو سره بوخت کړي او الله سبحانه و تعالی به پر تاسې داسې لعنت وکړي لکه څرنګه چې یې پر مخکنیو کړی و.

تاسې د الله سبحانه وتعالی په ملاتړ او پر هغه سبحانه وتعالی په باور سره کولی شي چې د ظالمانو مخه ونيسئ او د دوی پرځای مخلصو مسلمانانو ته واک ورکړئ.
ريښتنی واک په تاسو پورې تړاو لري، واک مه پرېږدئ او هغه چا ته يې وسپارئ چې وړ يې وي. خپلې قربانۍ له لاسه مه ورکوئ او پر ظالمانو له تکيه کولو څخه ډډه وکړئ، ترڅو پر الله سبحانه وتعالی مو عقيده پياوړې شي او له هغه سبحانه وتعالی سره مو ژمنې پوره کړي وي، چې پر بنسټ به یې د هغو کسانو ملاتړ کوئ چې د الله عزوجل او د هغه د دين ملاتړ کوي. له هغو خلکو سره کار وکړئ، چې د رسول الله صلی الله عليه وسلم پر طريقه د خلافت تر چتر لاندې د الله سبحانه وتعالی قانون واکمنوي. هغه خلافت به تاسيسوي چې د خلکو چارې د الله سبحانه وتعالی د قانون پر بنسټ سرته رسوي، د خلکو حقونه ورکوي او د ظالمانو د ظلم مخه نيسي. الله سبحانه وتعالی فرمايي:

﴿وَاللَّهُ غَالِبٌ عَلَى أَمْرِهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ﴾ [يوسف:۲۱]
ژباړه: الله سبحانه وتعالی پر هر څه غالب دی؛ خو اکثره خلک نه پوهېږي.
احمد عبدالوهاب
د حزب التحرير- ولايه سوريې د مطبوعاتي دفتر رییس

د مطلب ادامه...

نه ښاغلیه جاویده، کله چې د «مخنیوي» تګلارې ملاتړ کوئ، په دې سره د ریښتني ترهګرۍ پلوي کوئ! Featured

(ژباړه)

تېره اونۍ د بریتانیې د کورنیو چارو یوه سلا کار وزیر ساجد جاوید په زړورتوب سره هغه کسان تورن کړل چې د ده د «مخ نیوي» د ناکامې پالیسۍ پر وړاندې درېدل، په وینا یې هغوی د سخت دریځو اړخ نیوه. دی هیله من دی، چې په دې ډول بې مسولیته څرګندونو سره به داسې تورې او سپینې پرتلیزې کرښې رسم کړي چې پر بنسټ به یې: یا تاسو سیکولر یاست او یا هم سخت دریځي.

د تندلارۍ او تاوتریخوالي د مخنیوي په موخه د «مخنیوي» تګلاره په پشپړه توګه یوه کرغېړنه تګلاره ده او د دې لپاره طرحه شوې، تر څو خلک د سیکولرو ارزښتونو پر وړاندې له مبارزې څخه را وګرځوي، چې نړۍ یې له فساد سره مخ کړې، خو په حقیقت کې د دې تګلارې موخه د اسلام د بنسټیزو افکارو مخه ډب کول دي چې اوسنی نړیوال سیکولر نظم یې ننګولی.

حقیقت دا دی چې ساجد او د ده سیکولره ډله په اوسنۍ نړۍ کې د تندلارۍ او ترهګرۍ ریښتني ملاتړي دي. کله چې د تندلارو کړنو په اړه په اوسنۍ نړۍ کې بحث کېږي، لاندې اړوندې پوښتنې باید ځواب شي:

له بریتانوي دولت او د دوی له رسنیو پرته څوک ماشومان په ښوونځیو کې تندلاري کوي او څوک په مسلمانانو ملنډې وهي؟

چا د ښاغلي ساجد په څېر وزیران تندلارې کړل چې لیبیا، عراق، افغانستان او سوریې ته یې بمونه او عسکر ولېږل او خلک یې پرې ترور کړل؟

چا له هغو وزیرانو او سوداګرو څخه تندلارې جوړ کړي، چې د یمن خونړۍ شخړې ته د سون توکي او وسلې برابروي؟

چا کورني او بهرني اداري کارکونکي او سوداګر تندلارۍ ته وهڅول، چې په نړۍ کې اوسنۍ وسله‌والې ډلې تمویل کړي، رهبري یې کړي او ډېرې تروریستي کړنې ترسره کړي؟

چا د بي بي سي هغه ژورنالیستان تندلارې کړي چې له جهاد څخه ناوړه تعبیر ته لمن وهي او د ملکیانو پر وړاندې یې تاوتریخوالی او زورزیاتی ګڼي؟

چا هغه وزیران او دبهرنیو دفترونو کارکوونکي تندلارې کړي، څوک چې په اسلامي نړۍ کې داسې دولتونه رامنځته کوي او بیا یې ملاتړي چې هره ورځ د خپلو عامو وګړو پر وړاندې ظلمونه ترسره کوي او له تاوتریخوالي څخه کار اخلي «هلته د خاشقجي په څېر په میلیونونو قربانیان شتون لري»، نو دا څوک دي چې په دې خاورو کې د ښکېلاکګرو مزدور حکام تندلاري کوي، تر څو د لوېدیځ سیکولر دولتونو ناوړه چارې تر سره کړي؟

 له تروریست کېدلو او په نړۍ کې له ترهګرۍ څخه له ملاتړ کولو پرته، اسلامي امت د هغو سختو ظلمونو پر وړاندې د پام وړ ګامونه اخیستي او د مخنیوي هڅه یې کړې، چې د اوسني نړیوال سیکولر نظم لخوا رامنځته شوي او موږ هره ورځ ورڅخه کړېږو.

له تېرې پېړۍ راهیسې د نړۍ سیکولر نظم بشریت د نابودۍ پولې ته رسولی، پر خلکو یې داسې وحشت او وېره خپره کړې، چې په تاریخ کې یې ساری نشته.  

رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایي:

 (بخاري)«إِنَّ مِمَّا أَدْرَكَ النَّاسُ مِنْ كَلَامِ النُّبُوَّةِ إِذَا لَمْ تَسْتَحْيِ فَاصْنَعْ مَا شِئْتَ»

ژباړه: په رښتیا خلکو د تېرو پېغمبرانو له خبرو دا زده کړي: که حیا او شرم ونه لرې، نو بیا هغه څه کوه چې زړه دې وي.

یحی نسبت

په بریتانیا کې د حزب التحریر مطبوعاتي استازی

د مطلب ادامه...

اسلام د چین لپاره یوه روحي ناروغي ده، چې باید علاج یې وشي

(ژباړه)

خبر:

د ایغورو د هویت د له منځه وړلو لپاره، د چین بې رحمه کمپاین دوام لري، خو نړۍ پرې چوپتیا غوره کړې. (Aljazeera.com، ۲۰۱۸م، د نومبر ۲۹مه)

تبصره:

د چین پر پیاوړې اقتصادي وړتیا، ځورونو، غلاوو او په کور د ننه نشنلیستي تعصب سربېره د چین دېکتاتور حکومت لا هم د ختیځ ترکمنستان پر مطیع خلکو فشار راوړي. چین دغو بې ګنا میرمنو، ماشومانو او سپین ږیرو ته په ګډه شکنجې ورکوي. د دوی جرم یوازې دا دی، چې یوازې د الله سبحانه وتعالی عبادت کوي.

که د ژوند لپاره له چینایي ځانګړتیاوو سره د دوی کمونیستي لاره غوره حل لاره وي، بیا نو ولې دوی د ختیځ ترکمنستان مسلمانان له مرۍ نیسي؟

هغه څه چې په ختیځ ترکمنستان کې روان دي، سټالین، هېټلر او حتی اسد پرې شرمیږي. دا سې معلومیږي چې د ابوغریب، ګوانتنامو او د CIA له هغه کوچني کتاب څخه، چې د شکنجو د تکتیکونو په اړه لیکل شوی، پاڼې اېستل شوې وي. د بوسنیا په جګړه کې پر مسلمانو مېرمنو جنسي تېري، اوس چین نویو چینایي ځوانانو ته د ایغورو مسلمانو مېرمنو پر واده کولو بدل کړي.  (aljazeera.com)

داسې معلومیږي چې د چین د ژوند تګلاره، چې له ډول ډول اېډیالوژیو لکه مارکسیزم، چینایي لیلني کمونیزم، د ماهو او زي جېن پینګ پر مټ چین ته وړل شوی کپیټلیستي نظام د ختیځ ترکمنستان مسلمانانو ته قناعت نه شي ورکولی، چې خپل دین، کلتور او خاوره ورته وسپاري. نو دوی په هر ځای کې د فاشیستي رژیمونو پر مټ، چې پر عقل ولاړ نه وو، له زور څخه کار اخیستی. چینایي نظام د رښتیني سپیڅلي عزت دفاع نه کوي. په خواشینۍ سره، چې د ختیځ ترکمنستان د مسلمانانو له موضوع څخه معلومیږي، چې چینایان له خپل تاریخ څخه هغه مهال چې اشغالګر جاپان پرې حکومت کاوه، بې خبره پاتې شوي.

ایا د زي جین پینګ دا نوي ډول ټولوژنه د هغه وروستی عدالت دی؟ کومه رښتینې پایله ده چې دا اېډیالوژي ورته ژمنه وي؟ ایا د نړۍ سلطه پر غلطه رهبرۍ باندې څرخیږي؟ ایا یوازې موخه یې دا ده، چې چینایان له مادي بېوزلۍ څخه راوباسي، یوازې د دې لپاره چې نور غلامان کړي او پر هغه اېډیالوژۍ پسې یې ذهن او زړه وتړي، چې غلطه، بې پایلې او نیمګړې ده؟ که یا هم دا چینايي کمونیزم د دې لپاره غوره لاره ده، چې د کمونیست ګونډ خپل منځي حاکمیت خوندي کړي؟

ایا د چین د رښتینو روڼ اندوو څخه تر اوسه پوښتل شوي، یا یې په دې اړه فکر کړئ، چې د یو ملت رښتینې موخه څه ده؟ کومه رښتینې اېډیالوژي، د کومو ځانګړتیاوو  سره، د دغو نجیبو ښاریانو لپاره مناسبه ده؟ له بده مرغه د دوی مارکسیستي، لیلنیستي او کپیټليستي اېډیالوژي دوی ته د عقلي فکر کولو اجازه نه ورکوي، چې د ژوند اصلي معنی او د ژوند د تنظیم لپاره یوې رښتیني عقلي پایلې ته پرې ورسیږي. دا یو ذهني او عقلاني دوکه ده. دا یوه غلطه او نیمګړې اېډیالوژي ده، چې بله عقلي عقیدې تر پوښتنې لاندې را وستلې ده. دوی حتی د بېوزله، بې دفاع لږکیو څخه چې ځمکه یې ورته ځانګړې کړې، هم ډاریږي.

له بلې خوا اسلامي اېډیالوژي په حقیقت کې د انسان، ژوند او هغو کایناتو له فطرت سره سمه رامنځته شوې، چې موږ پکې ژوند کوو. اسلام د افرادو ترڅنګ د ټولنې لپاره د حکمرانۍ حقوق او مسؤلیتونه ټاکي او ساتنه یې کوي. اسلام د ټول بشریت لپاره د رحمت په بڼه را لېږل شوی، چې موږ له غلامۍ، جعل او دوکې څخه ازادوي او یو روښانه ژوند راپه برخه کړي. دا د دې لپاره را لېږل شوی، چې انسان له هغه ترهګر نظام څخه، چې د خلکو پر لاس جوړ شوي، د اسلامي دین روښنایۍ، سولې او عدالت ته ولېږدوي، چې په سپېڅلیو ارزښتونو او هغو اصولو سمبال دی، چې پرته له دې چې نژاد او عقیده په نظر کې ونیسي، د ټول انسانیت د ساتنې تضمین ورکوي.

په چین کې باید خلک په ښه توګه له هر اړخیز فکر څخه کار واخلي، چې څوک په سمه لاره دي او څوک د ژوند لپاره ښه کړنلاره وړاندې کوي. دا د دوی حق دی چې د پروپاګند او درواغو پر وړاندې را پورته شي او د خپل ځان لپاره اسلام وټاکي.

زموږ تش په نامه رهبرانو او خلکو ته د خجالت ځای دی، چې د رسول الله صلی الله علیه وسلم د امت د ځپلو لپاره دا ډول جنایتونو ته د دوی د سترګو پر وړاندې اجازه ورکوي. دوی زموږ د مسلمانانو وروڼو د ټولوژنې لپاره خپل ټول زور او وسلې په کار اچوي. یوه ورځ چې کله د خلافت لمر خپلې وړانګې خپري کړي، دوی به په شریعت ماخذه کړل شي. اسلامي امت باید کفري حکمرانیو ته د پای ټکی کېږدي او خپلې خاورې ته باید پاملرنه وکړي.

د حزب التحریر د مرکزي مطبوعاتي دفتر لپاره

لیکوال: حمزه محمد

ژباړن: فرید نهضت

د مطلب ادامه...

ځوړتیا او لوېدل: اسلامپالو او پخوانیو مجاهدینو د افغانستان په پارلماني ټاکنو کې څنګه ماتې وخوړه؟

  • خپور شوی په سیاسي

د افغانستان په ۲۵ ولایتونو د پارلماني ټاکنو د لومړیو پایلو اعلان ښيي، چې د ټاکنو په بریالیو څېرو کې په اسلامي حزب، پخوانیو مجاهدینو او اسلامپالو پورې اړوند کسان ډېر لږ لیدل کېږي او د بریالیو کسانو ستره برخه پخواني وکیلان او نوې څېرې دي، چې تجاران، د امریکایانو قراردادیان، ځوانان، تکنوکراتان او ډېر کم د رهبرانو زامن پکې شامل دي.

هغه څه چې د ټاکنو له لومړیو پایلو په ډاګه کېږي دا دي چې سیکولر قشر او هغه کسان چې مذهبي مخینه او په اسلامي ګوندونو کې غړیتوب او په ټولنه او خلکو کې موقف نه لري، په ټاکنو کې بریالي شوي او له اسلامپالو عناصرو او پخوانیو مجاهدینو څخه مخکې شوې دي. دغه ناکامي دغه ټکی په ښکاره بیانوي چې د پخوانیو مجاهدینو د محبوبیت کچه او ټولنیز موقف د ځوړتیا په حال کې دی.

په دې کې شک نشته چې په افغانستان کې د ټاکنو ستره ځانګړنه درغلي، بدنامي او رسوايي ده او دا موارد په پارلماني ټاکنو کې بشپړ ښکاره وو، چې یو نابالغ ماشوم هم ورباندې پوهېږي. خو دولت هم هڅه وکړه چې له خپلو په لاس کې شته امکاناتو او د مقابل لوري له سیاسي غفلت څخه په ګټې اخیستنې د خپلو رقیبانو د بریا مخه ونیسي، چې ستره برخه یې پخواني مجاهدین او په اسلامي ګوندونو پورې اړوند کسان وو. دولت دا مهندسي په ناامنه سیمو کې د ټاکنو د نه ترسره کېدو، تخنیکي او بشري ستونزو، د رایو د بایومتریک مسئلې، د ځانګړو ساحو رایې قرنطین کولو او په پایله کې د یوې ټاکلې حوزې د رایو باطلولو تر نامه لاندې ترسره کړه.

په پارلماني ټاکنو کې د اسلامپالو او پخوانیو مجاهدینو ماتې یو تصادف نه دی او دا یوازې د ټاکنو ډګر نه دی چې دوی پکې ناکام شول، بلکې په ډېرو ډګرونو کې یې د افغانستان د دولت او د هغه د نړیوالو ملاتړو لخوا درنې ضربې لیدلې، چې جبران یې ډېر سخت دی.

هر د فکر او بصیرت خاوند غواړي وپوهېږي، چې د پخوانیو مجاهدینو پر سر څه بلا راپرېوته، چې داسې منزوي شول او د کار او سیاست واګې یې له لاسه ووتې؟

پر دغه رمز د پوهېدو لپاره باید هغو ورځو ته سر ورښکاره کړو، چې پخواني مجاهدین د افغانستان د سیاست په راس کې وو، په خلکو کې یې ځای درلود او په زړونو کې محبوبیت. خلکو له ډېرې مینې د دوی نومونه پر خپلو اولادنو اېښودل. د جهاد پر وخت د مجاهدینو د محبوبیت، شهرت، عزت او بري لامل یوازې یوه ټکي ته ورګرځېده، هغه هم پر اسلام منګولې لګول او د اسلامي ارزښتونو پالل وو. دغو ارزښتونو هغوی ته په نړیواله کچه شهرت ورکړ او د نړۍ په نورو ځایونو کې د ډېری مبارزانو الګو شول.

خو له ۲۰۰۱ وروسته هغوی ستراتيژيکه تېروتنه وکړه او د قوت، قدرت او عزت منبع یې چې په اسلام او د جهاد په ارزښتونو کې نغښتې وه، د جهاد د مبارزې په ډګر کې پرېښوده، د سیاست په ډګر کې يې اسلامي ارزښتونه ګوښې ته کړل او د ډیموکراسۍ لار یې غوره کړه. ته وا اسلام د سیاست او سیاسي چارو د پر مخ وړلو لپاره حللاره او ارزښت نه لري. دلته یې نو لوبه له لاسه ووته او داسې تېروتنې یې وکړې، چې تر اوسه لا دوام لري. داسې تېروتنې چې د افغانستان د خلکو څو کلنې مبارزې او سرښندنې یې د سیاست په ډګر پوپنا کړې.

دوی دا درک نه کړه چې یوه مجاهد ته د ډيموکراسۍ په ډګر کې سیاسي مبارزه ناممکنه ده او د جهاد له ارزښتونو سره په دغه ډګر کې مبارزه نه شي کېدی. په حقیقت کې ډیموکراسي د تکنوکراتانو، سیکولرانو او ډيموکراتانو د لوبې ډګر دی نه د مجاهدینو. ډيموکراسي نظام د جهاد له اساسي ارزښتونو سره په ټکر کې دی، ځکه جهاد د الله سبحانه وتعالی د دین د حاکمیت لپاره دی؛ خو په ډيموکراسۍ کې خلک د خلکو لپاره قانون جوړوي او حاکمیت کوي.

نو د سیاسي تېروتنو لړۍ یې د بن له کنفرانسه پيل شوه، چې معامله یې وکړه او امریکايي نظم ته ورګډ شول او ګومان یې کاوه چې تل به د امریکا ملاتړ ورسره وي؛ خو له دې غافل وو چې د وسیلې په توګه کارېدلې دي. دا کار یې د ډېرو کسانو په تعبیر د افغانستان د ميلیونونو شهیدانو او د جهاد د رهبرانو له آرمانونو سره خورا ستر خیانت ګڼل کېږي.

د لنډمهاله او انتقالي حکومت پر مهال پر لوړو دولتي څوکیو، باد راوړو بهرنیو مرستو او عیش وعشرت بوخت شول، چې ډېر دوام یې ونه کړ. د غفلت او په ناسم ډګر کې د مبارزې په پایله کې د خلیلزاد په مکارانه سیاستونو يو په بل پسې د جنګسالارانو په نامه د قدرت له ګدۍ ګوښه کړل شول، یو شمېر یې په مرموزه بڼه ووژل شول او ځينې نور په کور کېنول شول. یو بل قشر چې لا تر اوسه په سمبولیکه بڼه په دولت کې په کار بوخت دي، اجرايي قدرت نه لري، مجبور دي چې د دولت په مسیر او د امریکایانو پر اجنډا وڅرخي.

په تېرو ۱۷ کلونو کې د دوی سطحي کارنامه د دې لامل شوه چې له یوې خوا خپل واقعي او د خلکو قدرت له لاسه ورکړي او خلک پر دغه قشر خپل باور له لاسه ورکړي او له بلې خوا له دې امله چې په ناسم ډګر کې يې مبارزه وکړه، له سیاسي نظره یې هم کومه بریا تر لاسه نه کړه او په لاس کې شته جوړښتونه یې هم له لاسه ووتل. لکه څنګه چې د ملي یووالي حکومت په دوره کې ډېری ملکي او نظامي بنسټونه د اصلاحاتو او ځوانولو په نامه له اسلامپاله او مجاهدو عناصرو او څېرو پاک شول او په بدل کې يې سیکولر عناصر ځایناستي شول.

له داخلي نظره هم دا قشر تیت وپرک او ټوټې ټوټې شو، دا چاره لامل شوه چې ځينې یې د بهرنیو استخباراتو لمن ونیسي او له بهرني نظره یې هم د افغانستان په سیاست کې خپل ځای داسې کسانو ته پرېښود، چې تر څو کلونو مخکې يې هېڅ ارزښت نه ورکاوه او هغوی یې غربيپال، بې‌رېښې تکنوکراتان او ټولنیز موقف نه درلودونکي معرفي کول. خو همدا بې‌رېښې قشر نن د پارلماني ټاکنو په ډګر کې بریالی شوی، ځکه سیکولران په داسې ډګر کې لوبه کوي، چې له خپلو منل شوو ارزښتونو سره یې سمون لري. برعکس پخواني مجاهدین په داسې ډګر کې مبارزه کوي چې له فکري، عقیدتي او احساسي نظره خوار کوچینی ارتباط نه ورسره لري. په پایله کې اوس مجبور دي چې د همدغه بې‌رېښې قشر حاکمیت ومني او تر دې بده لا دا چې یو شمېر نورو لا تر اوسه هم لازم عبرت نه دی اخیستی او په ولسمشرۍ ټاکنو کې د چوکۍ او مقام اخیستو لپاره له بې‌رېښې او تکنوکراتو انسانانو سره د معاملې او جوړښت په لټه کې دي، چې که هغوی بیا په افغانستان کې واک تر لاسه کړي، د پخوانیو مجاهدینو قشر به لا انزوا ته کش کاږي.

البته داسې فهم نه شي چې د لیکوال موخه دا ده، چې په پارلماني ټاکنو کې د پخوانیو مجاهدینو بریالي کېدل د دوی د بري او سم سیاست نښه ده، نه هېڅکله داسې نه ده، بریالي کېدل یې هم په ډيموکراتيک نظم د دوی ذوب کېدل ښيي. اساسي خبره دا ده چې دغه قشر خپلې اصلي ستونزې ته متوجه شي او له تېروتنې لاس واخلي. په واقعیت کې د پخوانیو مجاهدینو، اسلامي ګوندنو او اسلامپالو ستونزه دا ده چې تل یې د فکر او سیاست په ډګر کې بایللې او دا بایلل یې له دې امله دي چې په اشتباه ډګر کې مبارزه کوي. نو تر کله چې دا قشر درک نه کړي چې د مبارزې ډګر یې اسلام او د اسلامي ارزښتونو حاکمول دي، په بله هره مبارزه او سیالۍ کې به ماتې خوري.

نو اسلامي امت په ځانګړې توګه د ټولنې متنفذینو او قدرتمن قشر ته اړینه ده چې اسلام په ټولو ډګرونو کې د خپل فکر او سیاست اساس وټاکي او پر اسلامي ارزښتونو د منګولو په لګولو د خلکو واقعي قدرت لاس ته راوړي. قدرت ته له رسېدو وروسته هم په کورنیو اختلافونو او د نفس هوا کې ښکېل نه شي، بلکې له خپل قدرته د اسلامي نظام د حاکمیت او پلي کولو لپاره ګټه واخلي، ترڅو د تاریخ پاڼه واړوي او بری او دنیوي او اخروي عزت یې په برخه شي. له دې پرته بله هره لار یې قوت کمزوری کوي او د مال، سر، عزت او ناموس دښمن یې پر سیاسي برخلیک حاکموي.

په واقعیت کې په امریکایي-ډيموکراسي نظام کې عزتمن بې عزته او بې عزته عزتمن کېږي او په افغانستان کې د ډېرو ډيموکراتیکو پروسو پایلې دا ټکی په ښکاره ثابتوي. نو ځای لري چې د فاروق اعظم رضی الله عنه دا وینا د خپلو سیاسي مبارزو پر لوحه ولګوو، چې ویل یې: «موږ جاهل قوم وو، چې الله سبحانه وتعالی د اسلام په وسیله عزت راکړ او هرکله چې دا عزت بل ځای ولټوو، الله سبحانه وتعالی مو خواروي.»

مصدق سهاک

د حزب‌التحریر ـ ولایه افغانستان د مطبوعاتي دفتر غړی

د مطلب ادامه...

مبارکه خاوره: له مسجد څخه پیغام «اې مسلمانانو! اې هغو کسانو چې غږ مې اورئ! خپل خواخوګي مو له دغو ستونزو وژغورئ!»

د دکتور محمد عفیف شدید له خوا په مسجد کې د پیغام وړاندې کېدل                                     

                  ۱۴۴۰هـ.ق، د ربیع الاول ۱۸مه، دوشنبه/ ۲۰۱۸م، د نومبر ۲۶مه

د مطلب ادامه...
Subscribe to this RSS feed

اسلامي خاورې

اسلامي خاورې

غربي هېوادونه

ټول لینکونه

د پاڼې برخې